Ефектите на САРС-КоВ-2 на мозокот сè уште исплуваат на површина,  истражувачите се обидуваат да го разберат целосното влијание на овој нов корона вирус врз човечкото тело.

Когнитивните проблеми како што е „мозочната магла“ (појава на конфузија, заборавност, ментално растрјство итн.) најчесто се пријавуваат кај оние кои доживуваат долготрајни, долготрајни симптоми на КОВИД-19, а студиите на мозочното ткиво од починати пациенти откриле молекуларни маркери на воспаление, што укажува дека вирусот може да влијае на мозокот.

Сепак, се’ уште е нејасно дали вирусот САРС-КоВ-2 навлегува во мозокот и директно предизвикува оштетување или невролошките симптоми се генерираат од системски имунолошки реакции на вирусот што предизвикува некаков вид на невроинфламација.

Една студија од оваа година, предводена од невронаучници од Универзитетот Јеил, покажа како вирусот директно може да ги зарази мозочните клетки, но тековни се дебати за тоа дали тоа навистина се случува кај инфекциите во реалниот свет. Сепак, тешко е да се открие дали вирусот експлицитно ги инфицира клетките во мозокот.

Оваа нова студија се фокусираше на одреден тип мозочни клетки познати како церебрални васкуларни ендотелни клетки. Овие клетки се суштинска компонента на крвно-мозочната бариера – заштитен ѕид кој помага да се држат туѓи или токсични молекули надвор од мозокот. Со цел да се испита ефектот на САРС-КоВ-2 врз овие ендотелни клетки, истражувачите прво го разгледаа мозочното ткиво од пациенти починати од КОВИД-19.

Јан Вензел, невролог кој работи на проектот, вели дека зголемен број на мртви клетки се пронајдени кај пациенти со КОВИД-19.

„Имајќи ги предвид клиничките податоци кои укажуваат на микроваскуларни промени кај пациентите со КОВИД-19, почнавме да ја разгледуваме микроваскулатурата на мозочните примероци кај починатите пациенти со Ковид-19“, објаснува Венцел на Твитер.

„Најдовме зголемено количество на т.н. мртви капилари.“

Научниците потоа демонстрираа точно како вирусот САРС-КоВ-2 може да ги убие овие ендотелни клетки. И се претпоставува дека последицата од оваа штета е намален проток на крв во мозочните области, што доведува до когнитивни проблеми или зголемен ризик од невродегенеративни заболувања.

„Нашето откритие може да објасни барем делумно невролошки симптоми кои не се појавуваат само за време на акутната, туку и долгорочната фаза на КОВИД-19, вклучувајќи го зголемениот ризик за добивање мозочен удар или епилептични напади и долготрајна КОВИД-19“, истакнал Вензел.

Студијата оптимистички покажува дека оваа штета може да биде реверзибилна, а моделите на глувци покажуваат можни начини да ја инхибираат оваа штетна интеракција помеѓу вирусот и ендотелијалните клетки. Венцел, исто така, шпекулира дека вакцинацијата може да ја намали штетата што вирусот ја предизвикува на крвно-мозочната бариера.

„Колку што знаеме, вакцинацијата штити од васкуларно оштетување бидејќи имунолошкиот систем делува против вирусот во нашата крв, од каде што се инфицирани ендотелијалните клетки“, вели Венцел.

Иако ова истражување е робусно и темелно, во никој случај не е конечен одговор за тоа какви ефекти има САРС КОВ 2 врз човечкиот мозок. Тешко е самоуверено да се заклучи дека овие знаци на оштетување на мозокот забележани во примероците на починатото мозочно ткиво биле предизвикани од вирусот или да се знаат долгорочните ефекти од ова оштетување. Неколку истражувачи неодамна предупредија дека во иднина може да има зголемување на стапката на невролошки заболувања како што е Паркинсоновата поради долгорочните ефекти на КОВИД-19.

Австралиската истражувачка Зои Хајд, која не работеше на оваа нова студија, вели дека овие наоди го потврдуваат потенцијалот на КОВИД-19 да предизвика оштетување на мозокот и дека тоа веројатно може да доведе до поголема стапка на деменција во иднина.

„КОВИД-19 може да предизвика оштетување на мозокот“, изјави неодамна Хајд на Твитер. „Не би бил изненаден ако видиме зголемен број на возрасни кои развиваат васкуларна деменција во годините што следат“.

Други истражувачи се повнимателни за да заклучат долгорочни невролошки проблеми од оваа конкретна студија. Геријатарот Кејт Грегоревиќ тврди дека новите наоди не нудат увид во тоа дали благ случај на КОВИД-19 влијае на идниот ризик од деменција на лицето.

„Наведената студија опишува серија обдукции на мозокот направени на луѓе кои починале од КОВИД, често од хипоксија, повеќето по неколку недели на вентилатор“, истакнува Грегоревиќ. 

Винсент Превот, коавтор на новата студија, исто така е малку повнимателен, велејќи дека има многу неодговорени прашања што ги покренуваат овие наоди. Тој сугерира дека е важно да се биде свесен за потенцијалниот ефект на САРС-КоВ-2 врз мозокот и да се следат пациентите во текот на годините што доаѓаат.

„Оваа свест за сериозноста на инфекцијата САРС-КоВ-2 и нејзините влијанија врз правилната функција на мозокот е од витално значење за да се овозможи што е можно подобро управување со заразените пациенти во наредните години“, вели Превот.

Новата студија е објавена во списанието Nature Neuroscience.