Марија ТРЕБЕН (Здравје од Божјата аптека)
Т И М И Ј А Н, ливадски (Thymus serpyllum)
Ова растение, меѓу другото, е познато и по имињата мајчина душица, поповац, мајка и темјан. Расте на сончеви ридови и падини, на слаби шумски рабови и, често, на мали ливадски мравјалници. Нему му треба многу топлина и сонце, поради што добро се снаоѓа на карпести површини и планински падини, каде што се ослободува многу топлина од земјата.
Во пладневната топлина, под влијание на сончевите зраци, мирисот на есенцијалните масла се шири од виолетовите цветови, привлекувајќи инсекти и пчели. Отсекогаш ме привлекувале овие прекрасни цвеќиња со нивниот уникатен мирис; мојата наклонетост и љубов им припаѓаат уште од моето детство.
Мајчината душичка овде пристигнала од медитеранските земји во 11 век. Поранешните култивирани видови, кои повторно станаа диви, денес можат да се најдат во нашите градини како градинарска мајчина душица (Thymus vulgaris). За разлика од ливадската мајчина душица, таа е висока до 50 см. Нивниот ефект е ист. Ова лековито растение било нашироко познато уште од античко време. Во преданието пишува: „Тимијан е пред сè лут и силен.Тој го стимулира излачувањето на урината и менструацијата, а го забрзува спонтаниот абортус и излегување на детето од утробата при нормално породување. Чајот направен од ова растение ги прочистува чувствителните внатрешни делови на телото.
Игуменијата Хилдегард фон Бинген (Hildegard von BINGEN) ја споменува мајчината душица како лек против лепра, парализа и против нервни заболувања. Оној што наутро наместо кафе пие чај од мајчина душица, наскоро ќе го почувствува неговото лековито дејство, кое се одразува во духовна свежина, чувство на пријатност во стомакот, во отсуство на утринска кашлица и во тоа што човекот се чувствува добро.
Мајчина душица, камилица и равнец, собрани на сонце и сушени, се користат за полнење на перничињата што се користат како облози. Во исто време, земањето чај направен од мешавина од овие растенија ќе ги ублажи невралгичните болки на лицето.
79-годишен селанец страдал од тешка невралгија на лицето дваесет и седум години и имал неколку операции. Болката ја добил кога се враќал од терен, целосно влажен и бил повикан на итен состанок како претседател на општината. Немал време да се преоблече. Во последните месеци, еден агол од устата, со многу силни болки, се повлекол речиси до увото. Отпрвин, одредено олеснување било добиено со користење на шведски битер.
Дури кога на лицето ставил облога како перница со гореспоменатите растенија собрани на сонце, дошло до ненадејно подобрување. Тој продолжил да пие чај направен од овие растенија дури и откако неговата невралгија стивнала.
Едно време, моето четиригодишно дете не можеше да се опорави од тифус. Две години го третиравме со се и сешто, но безуспешно. По едно капење со мајчина душица кое траеше 20 минути и кое некој ми го препорача, од кадата излезе сосема друго дете.
Мајчина душица се собира во моментот на цветање, од јуни до август; најефикасно е кога се бере на пладневно сонце. Од неговите цветови може да се направи масло или сируп. Во првиот случај, шишето се полни до врв со цветови и се прелива со масло, а маслото со мајчина душица се остава да отстои десет дена и се користи за парализа, мозочен удар, мултиплекс склероза, мускулна атрофија, ревматизам и исчашувања.
Мајчината душичка се препорачува и за надворешна и за внатрешна употреба при грчеви во стомакот и матката, како и за менструални болки. Во текот на денот треба да пиете две шолји чај. Кога станува збор за грчеви, на болното место се става перница исполнета со исушени цветови и стебла од мајчина душица собрани на пладневното сонце. Се загрева во тава пред спиење и се става на стомакот или препоните. Употребата на овие влошки се препорачува и при отоци, контузии и хроничен ревматизам.
Во еднакви делови измешани ајдучка треба и мајчина душица е докажан лек против респираторни заболувања, прекумерна слуз во бронхиите и бронхијална астма, па дури и против голема кашлица.
Во шолја топла вода треба да ставите парче лимон и една мала лажица од споменатата чајна смеса. По половина минута, процедете го чајот и испијте го што е можно потопол, во голтки. Се подготвува свежо, четири до пет пати на ден; доколку постои ризик од воспаление на белите дробови, овој чај треба да се пие секој час, во голтки, а неговото дејство нема да пропадне. За среќа, мајчина душица не паднала во заборав на многу мајки. Меѓутоа, често забораваат дека пијалоците, доколку се даваат директно од фрижидер, може да предизвикаат хроничен бронхитис кај децата, кој подоцна може да прерасне во емфизем на белите дробови проследен со тешко задушување.
Тинктурата од мајчина душица (види начини на употреба) се користи за триење во екстремитетите бидејќи ги зајакнува кај слабо развиените деца. Треба да го користат и пациенти со мултиплекс склероза.
Многу семејства би биле поштедени од страдање ако лекувале болно дете со мајчина душица, било со чај или со капење. За многу нервозни и немирни деца, бањите со мајчина душица го вратиле здравиот сон. И нервозно превозбудените и депресивните луѓе за кратко време се опоравија од капење со мајчина душица.
Не треба да се занемари дека мајчината душица може да се користи и против алкохолизам. Полна шака мајчина душица се попарува со литар врела вода. Садот се покрива и така се остава две минути. Чајот се чува во термос и на секои четвртина час на алкохоличарот му се дава голема лажица. Ќе има чувство на гадење, повраќање, силна дијареа, нагон за мокрење и потење, заедно со голем апетит и силна жед. Кога се враќате на алкохолот, што е неизбежно на почетокот и се помалку подоцна, повторете го курсот.
Мајчина душица би ја препорачала и за епилептични напади. Треба да пиете две шолји чај дневно, не само за време на напад, туку и во текот на годината, во периоди од две до три недели и со паузи од по десет дена.
Сирупот од мајчина душица е прекрасен и дарежлив. Се пие кога сте настинати, пред оброк.
МЕТОДИ НА КОРИСТЕЊЕ НА МАЈЧИНАТА ДУШИЦА
Чај: една полна мала лажица се попарува со четвртина литар само зовриена вода и нека отстои кратко.
Бања: за целосна бања потребни се 200 грама
Тинктура од мајчина душица: на пладневно сонце, лабаво наполнете шише до вратот со набраните цветови, прелијте со зрнеста или овошна ракија, јачина 38-40%, и оставете на сонце 14 дена.
Масло од мајчина душица: на пладневно сонце наполнете шише со набраните цветови и прелијте го со ладно цедено маслиново масло, така што нивото на маслото да биде повисоко за два прста. Оставете 14 дена на сонце или во близина на грејниот елемент.
Перници: ставете ги растенијата во перниците и зашијте го отворот.
Сируп од мајчина душица: во тегла ставете цвеќиња и стебла набрани на сонце со навлажнети раце. Во тегла убаво измешајте ги слоевите од растението и нерафинираниот шеќер. Оставете го на сонце околу три недели. Кога ги цедите цветовите и стеблата натопени со шеќер, мора да се додаде малку вода за да се исплакнат. И оваа течност се додава во сирупот. Потоа садот со сирупот се става на најмал оган за да испари вишокот вода без да го зоврие. Сирупот не смее да биде премногу тенок или премногу густ. За да ја постигнете вистинската густина, изладете го еднаш или двапати и вкусете.