Лидерите на 27 земји-членки на ЕУ ќе се состанат в недела на вонреден самит во Брисел, со кој ќе се потврди договорот за напуштање на Велика Британија и политичката декларација за идните односи меѓу двете страни.
Британската премиерка Тереза Мај ќе се приклучи на лидерите пред крајот на нивниот самит. Таа ќе пристигне во Брисел денеска кога ќе се состане со претседателот на Европската комисија, Жан-Клод Јункер, и претседателот на Европскиот совет, Доналд Туск.
Текстот на договорот за повлекување на Велика Британија од ЕУ и политичката декларација за идните односи беа договорени на ниво на преговарачи и сега тие треба да ја добијат политичката поддршка на лидерите на ЕУ на самитот.
Единственото преостанато прашање се однесува на Гибралтар, откако Шпанија побара промени во нацрт-договорот Брешит и изјава за идните односи со цел да биде јасно дека секоја одлука на оваа британска територија ќе биде донесена само во директни преговори со Мадрид.
Тоа прашање, најверојатно, ќе биде решено со посебна изјава.
По самитот на ЕУ, следи најтешкиот дел – британскиот премиер треба да обезбеди мнозинство во британскиот парламент, што во овој момент е крајно неизвесно.
Арлин Фостер, лидер на Демократската унионистичка партија (ДУП) која обезбедува мало мнозинство во владејачките конзервативци на Велика Британија, рече дека нема да може да го поддржи договорот во форма во која е договорен.
Во Брисел не сакаат да коментираат што би можело да се случи ако договорот за развод не помине во британскиот парламент или ако премиерката Меј падне, но велат дека ЕУ веќе некое време се подготвува за Брекзит сцена без договор, што би било најлоша опција.
Меј вели дека би сакала парламентот да гласа пред 21-ви декември.
Ако договорот добие поддршка во парламентот, тогаш британската влада мора да предложи закон за напуштање на ЕУ што исто така може да предизвика енергични дебати.
На европската страна и е потребна согласност од Европскиот парламент.
Гласањето во Европскиот парламент може да се одржи на почетокот од 2019 година, а теоретски тоа е можно да се направи на 28 март 2019 година, последниот ден од пленарната седница пред Велика Британија замине на 29 март 2019 година.
По ратификацијата во Европскиот парламент, договорот за разоружување мора да биде одобрен од Европскиот совет, најголемото политичко тело на ЕУ, кое ги поврзува шефови на држави или влади. Во Европскиот совет, договорот мора да добие квалификувано мнозинство – 72 проценти од 27 земји-членки (20 земји-членки), што претставува најмалку 65 проценти од популацијата во ЕУ.
Од полноќ на 29 март, Обединетото Кралство станува трета земја во однос на ЕУ и повеќе не може да учествува во одлучувањето во органите на ЕУ.
Потоа почнува периодот на транзиција. Периодот на транзиција е договорен до крајот на 2020 година, а според политичката изјава, тој може да се продолжи до максимум две години, односно до крајот на 2022 година.
Дури по 29 март 2019 година формално може да започнат преговори за идните односи, а основата за тие преговори ќе биде политичка декларација која само дава преглед на овие идни односи.
Најтешкото прашање во преговорите – прашањето за границата на ирскиот остров – е решено на начин што Обединетото Кралство и ЕУ ќе формираат единствена царинска територија додека не се постигне договор за идните односи.
