Дарко ЈАНЕВСКИ

Приказната за раѓањето на Исус опишана кај Лука, поаѓа од тоа дека Јосиф и Марија морале да се вратат во Витлеем, бидејќи секој морал да се попише во градот од кој потекнува, а во случајот со Јосиф, кој бил од лозата на кралот Давид, тоа било Витлеем. Се чини дека тоа е прилично апсурдно – една таква мерка би значела дека сите граѓани би морале да се вратат во градовите од кои потекнуваат, под услов да знаат од каде се нивните предци. Но, тоа би значело и сеопшта преселба на населението.

Д-р Џон Мекреј, автор на учебникот „Археологија и Новиот завет“ од 432 стр., професор на Витон колеџот во Чиакго, на ова вели:

Џон мек Реј

„Всушност откривањето на записи од древните пописи фрла нова светлина на оваа практика. Во наредба на властите од 104 година од н.е. стои:

„Гај Вибиј Максимус, управителот на Египет наредува: Гледајќи дека дошло време на попис од куќа на куќа, неопходно е да се принудат сите тие кои од било причини се надвор од своите провинции да се вратат во своите домови за да може да се спроведе редовната наредба за попис и за да можат вредно да почнат да ги обработуваат своите парцели“.

„Како што можете да видите од ова“, вели Мекреј, „таа практика опишана кај Лука е потврдена со овој документ, иако тој начин на пребројување на луѓето може да изгледа чуден.“

„А друг папирус од 48 година укажува дека севкупното семејство морало да биде вклучено во пописот, а не само главата на куќата“, додава тој.

Друг проблем кој се јавувува со приказната на Лука е дека пописот е спроведен во времето кога Квириниј управувал со Сирија и, а според Евангелието по Матеј, Исус се родил за време на владеењето на Ирод. Тоа е значаен проблем, бидејќи Ирод умрел во 4 година п.н.е. а Квириниј почнал да управува со Сирија од 6 година од нашата ера. Пописот го спровел бргу откако го презел управувањето. Но тоа се случува 10 години по смртта на Ирод, а Исус е роден пред Ирод да умре. Тука постои голема празнина и несогласување во годините во двете евангелија – по Матеј и по Лука, единствените во кои се зборува з араѓањето на Исус.

Значи, гувернерот Квириниј, во чие време според Лука се спровел пописот поради кој Јосиф и Марија тргнале кон Витлеем, почнал да владее со Сирија во 6 година од н.е., додека кралот Ирод (на сликата), кој според Матеј бил крал на Јудеа кога Исус се родил, умрел во 4 година пред н.е. Двете нешта не може да точни, односно едното го побива другото. Како науката гледа на ова од историски аспект?

Мекреј за ова објаснува:

„Археологот Џери Вардаман направил мошне многу во оваа област. Тој пронашол паричка со името на Квириниј напишано со мали букви кои ние би ги опишале како микрографски. Таа паричка го поставува како проконзул на Сирија и Килкија од 11 година пред н.е. до времето по смртта на Ирод. Тоа значи дека или постоеле двајца владатели на Сирија со име Квириниј, или истиот Квириниј бил поставуван на таа владетелска функција два пати. Така што, пописот е одржан во времето кога со Сирија владеел првиот Квириниј тој од паричката или во време на првото владеење на истиот Квириниј кој владеел и во 6 година од н.е.  Со оглед на тоа што пописите се одржувале на секои 14 години, датумите се поклопуваат“, истакнува Мекреј.

До сличен заклучок дошол и Вилијам Ремси, починат арехолог и професор на Оксфорд и на Кембриџ во Англија. Според него, а врз основа на различни записи, постоел само еден владетел Квириниј, но тој управувал со Сирија во два различни моменти.

Други научници барајќи начин да ја оправдаат приказната на Лука, дошле до тврдење дека тој дел од Евангелието кое гласи дека „во тие дни излезе заповед од ќесарот Август за попис на сите жители“ и „тоа беше прв попис за време на управувањето на Квириниј во Сирија“, може да се преведе со зборовите според кои „овој попис се спроведе пред Квириниј да управува со Сирија“. Но ова тврдење изгледа има најмалку приврзеници меѓу научниците.