На денешен ден: Во 1908 г. во Преспанско, во борба против турската војска, за да не падне жив во рацете на непријателот, се самоубил Петар Христов – Германчето

На денешн ден – 28 февруари

28 февруари 2019

274.- Во Наисус (денес Ниш) бил роден Константин Велики, римски цар од 306 до 337 година. Тој заедно со Лициниј владеел со Источното римско царство и заедно со него го издал Миланскиот едикт со кој се дала слобода на вероисповед на христијаните. Тој е првиот римски цар кој во христијанската црква почнал да бара потпора за својата власт и за тогашниот робовладетелски поредок на империјата. Во 330 година формирал нова престолнина на исток – Константинопол (Цариград, Истанбул). Умрел во 337 година.

1525.- Последниот ацтечки цар Куаутемок по долго мачење бил погубен од шпанскиот освојувач Ернан Кортес.

1533.- Роден е Мишел Монтењ, француски ренесансен писател и филозоф-моралист. Дошол до заклучок дека човековиот разум е немоќен во барањето на вистината и правдата, но сепак човекот може и треба да наоѓа сигурни норми во приватниот и во јавниот живот. Особено се задржал на испитувањето на својата личност. Главно негово дело е „Есеи“ во три тома. Умрел на 13 септември 1592 година.

1825.- Потпишан бил договор меѓу Русија и Велика Британија со кој биле одредена границата меѓу Алјаска и Канада.

1869.- Умрел Алфонс де Ламартин, француски поет и академик. Со своите дела извршил големо влијание на романтизмот во Франција. Во политичкиот живот учествувал во државниот удар на Наполеон Трети. Најпознати негови дела се „Поетски размислувања“, „Поетски и религиозни хармонии“, „Жаслен“ и „Пат на исток“.

1890.- Роден бил рускиот балетан и кореограф Владимир Фомич Нижински, можеби еден од најдобрите во историјата на балетот, иако неговата играчка кариера траела само четири години, бидејќи во 1917 година заболел од неизлечлива душевна болест. Неговите креации никој не ги надминал, а скоковите во балетот „Сон за ружа“, поради невообичаената висина и убавина, влегле во легендата како недопрен идеал.

1908.- Во Преспанско, во борба против турската војска, во една безизлезна ситуација, за да не падне жив во рацете на непријателот, се самоубил Петар Христов – Германчето, македонски револуционер и војвода, член на ВМРО, активен учесник во Илинденското востание, по кое заминал на печалба во САД. Во 1905 година се вратил во татковината и учествувал во борбата на македонскиот народ за ослободување од турската власт. Роден бил во селото Герман, Преспанско.

1909.- Роден е англискиот писател Стивн Харолд Спендер. Дела: збирка песни „Урнатини и визии“, „Благородни денови“, романот „Заостанат син“, збирка раскази „Запалениот кактус“, есеи – „Разорен елемент“, „Триесеттата и потоа“, автобиографијата – „Свет во светот“.

1913.- Роден е американскиот филмски режисер од италијанско потекло Винсенте Минели, кој во 1958 година добил Оскар за филмот „Жижи“. Филмови: „Мадам Бовари“, „Американецот во Париз“, „Чај и симпатија“, „Кисмет“, „Куќа на рид“, „Ѕвоната ѕвонат“, „Град на илузија“, „Некои дотрчаа“.

1916.- Умрел американскиот писател Хенри Џејмс, продорен психолог, кој во реалистичен манир ги прецизирал и анализирал обичаите, постапките и навиките на американското и на европското општество, секогаш во потрага по моралните вредности. Пред крајот на животот, во 1915 година, станал британски државјанин. Дела: романите „Родерик Хадсон“, „Американец“, „Дејзи Милер“, „Бостонци“, „Амбасадори“.

1922.- Велика Британија формално прогласила независност на Египет, но ја задржала контролата над Суецкиот канал.

1934.- Основан бил Музејот на град Битола.

1948.- Последните британски воени единици ја напуштиле Индија.

1986.- Во Стокхолм бил убиен Улоф Палме, шведски премиер. Роден бил во Стокхолм, во 1927 година.

1992.- Советот за безбедност на Обединетите нации одобрил испраќање на 22.000 „сини шлемови“ во Камбоџа.

1995.- Раул Салинас, брат на поранешниот престедател на Мексико Карлос Салинас, уапсен бил под обвинение дека е вмешан во убиството на претседателскиот кандидат на владејачката Револуционерна институционална партија Луис Доналд Колоси на предизборниот митинг во Тихуана, во март 1994 година.

1996.- Британската принцеза Дајана се согласила на развод од принцот престолонаследник Чарлс.

2007.- Умрел Артур Шлезингер, американски историчар и публицист, двапати добитник на Пулицеровата награда. Шлезингер имал пристап во случувањата во Белата куќа во времето на Кенеди, а ги проучувал и оставнините на Френклин Рузвелт, Ендру Џексон, Џон и Роберт Кендеди. За хрониката на Кенедиевата администрација „Илјада дена: Џон Ф. Кенеди во Белата куќа“, во 1966 година ги добил Пулицеровата и Националната книжевна награда. Автор бил на повеќе од 20 дела.