САД водат дипломатска офанзива за да го убедат Хамас да го прифати планот за прекин на огнот што го постави претседателот Џо Бајден, работејќи со ОН и светски лидери.

Бајден на 31 мај го направи својот најхрабар потег со јавно откривање на планот за запирање на конфликтот и на крајот завршување на војната. Во четвртокот, Белата куќа објави изјава на Бајден и 16 други светски лидери во која се повикува Хамас да се согласи, нагласувајќи: „Нема време за губење“.

„Време е војната да заврши и овој договор е неопходната почетна точка“, се вели во соопштението.

Кон изјавата се приклучија и лидерите на европските сили Велика Британија, Франција и Германија.

Но, вклучен беше и шпанскиот премиер Педро Санчез, кој го налути Израел со признавањето на палестинската држава и приклучувањето на случајот предводен од Јужна Африка во Меѓународниот суд на правдата кој го обвинува Израел за „геноцид“.

Кон изјавата на Белата куќа се приклучија и двајца латиноамерикански левичарски претседатели чии коментари за конфликтот го налутија Израел – Бразилецот Луис Инасио Лула да Силва и Колумбиецот Густаво Петро – како и нивниот идеолошки ривал на континентот, аргентинскиот Хавиер Милеи, верен бранител на Израел.

Американските власти приватно ги признаваат границите на таквите дипломатски изјави за Хамас и неговиот лидер Јахја Синвар, за кој се верува дека се крие во разурнатата Газа. Но, американските власти веруваат дека Синвар е охрабрен од меѓународната осуда на Израел и се желни да му покажат глобален речиси консензус за крај на конфликтот.

Според планот што го обелодени Бајден, Израел ќе се повлече од центрите за население во Газа, а Хамас ќе ги ослободи заложниците во првите шест недели, со продолжување на прекинот на огнот бидејќи преговарачите бараат траен крај на непријателствата.

Бајден го наведе планот како израелска понуда, иако тој наиде на критики од некои десничарски израелски политичари критички настроени кон коалициската влада на премиерот Бенјамин Нетанјаху.

Насилството продолжи да беснее, а болницата во Газа во четвртокот соопшти дека најмалку 37 лица биле убиени во израелски напад врз училиште на ОН, во кое израелската војска, наводно, се наоѓал комплекс на Хамас.

Посредникот Катар го достави планот до Хамас на разгледување. Официјален претставник на Хамас во четвртокот рече дека тоа се „само зборови“, а не писмен предлог, без официјално да го отфрли.

Американскиот државен секретар Антони Блинкен, кој редовно патуваше во регионот, исто така го промовираше планот преку телефонски разговори со арапските министри за надворешни работи.

Едно клучно место каде што САД се надеваат дека ќе го протуркаат договорот се ОН каде Палестинците долго време сметаат на широка меѓународна поддршка.

САД циркулираат нацрт-резолуција на Советот за безбедност со која се поддржува договорот за кој се надеваат дека може да добие поддршка и да избегне вето од Русија, чии односи со САД го допреа дното.

Дипломати наведуваат дека Алжир, арапскиот претставник во Советот за безбедност на ОН, се согласил да не и дава приоритет на сопствената резолуција со која се бара итен прекин на огнот, по повикот помеѓу Блинкен и алжирскиот министер за надворешни работи.

Последната верзија на нацрт-резолуцијата објавена во четвртокот го повикува Хамас да го прифати договорот и „ги повикува двете страни целосно да ги применат неговите услови без одлагање и без услови“.

Јазикот беше промена од претходниот нацрт, кој експлицитно го повикува само Хамас да го спроведе договорот, предизвикувајќи вознемиреност кај некои земји, велат дипломатите.

Во изјавата на лидерите, објавена од Белата куќа, на сличен начин се бара од двете страни „да ги направат сите конечни компромиси кои се неопходни за да се затвори овој договор“.

Војната беше предизвикана од нападот на Хамас на 7 октомври, кој резултираше со смрт на 1.194 луѓе, главно цивили заснован на израелските официјални податоци.

Во израелската одмаздничка воена офанзива загинаа најмалку 36.654 луѓе во Газа, исто така главно цивили, според Министерството за здравство на територијата која ја контролира Хамас.