Поради неговата мисионерска дејност и големите заслуги за ширењето на христијанството свети Еразмо во нашиве краишта бил сликан заедно со Седмочислениците.

Овој светител, од Бога даруван со чудотворна моќ, е роден во Антиохија и живеел за време на царевите Диоклецијан и Максимилијан. Како архиереј патувал и го проповедал Евангелисто па така стигнал и во Охрид. Откако го воскреснал синот на некој човек по име Атанас, крстил многу луѓе, а идолските жртвеници ги разурнал.

Поради тоа бил обвинет кај царот Максимилијан, кој му наредил да му се поклони на бакарниот кип на Зевс и да му принесе жртва. Но, Еразмо направил од статуата да излезе ламја и да го исплаши народот. По овој настан св. Еразмо крстил 20 000 луѓе, но по наредба на царот сите биле исечени, а Еразмо бил затворен. Но тогаш се јавил ангелот и го ослободил од затворот, како што многу порано го ослободил св. Петар. Св. Еразмо пред смртта се повлекол во една пештера и во молитви го минал животот. Починал во почетокот на IV век.

Во близината на Охрид има пештерска црква посветана на св. Еразмо Охридски, а во близина на црквата има вода за која се верува дека е лековита, особено на денот на светителот.

Култот на свети Еразмо бил раширен и во западните земји: Италија, Шпанија, Франција, Германија и др. „Во земјите на византиската и словенската културна сфера, според сегашните сознанија, неговиот култ пушти корења само во охридскиот крај каде што се одржа во долг хронолошки распон, подолг отколку на кој и да било друг светител во македонските краишта“.

Споменот на св. Еразмо во Македонија се празнувал уште во времето на свети Климент, прифаќајќи го неговиот култ втемелен многу порано. Во текот на 19 век, за време на македонската преродба зографите мошне често кај композицијата на Седмочислениците ја сликаат и фигурата на св. Еразмо заради неговата мисионерска дејност и заслуги во ширењето на христијанството.

Преданија за Св. Еразмо Охридски: Турчин пукал кон црква и го изгубил видот при здрави очи

Отец Алексиј од (манастрирот) „Свети Еразмо“ живее како пустиник. Вели дека ништо не го вознемирува. Само понекогаш по полноќ, му доаѓа глас што го вика по име: „Алексиј, стани и види в црква!“ Тогаш тој станува и оди в црфква. И секогаш тогаш гледа дека кандилото догорело, па треба да му се дотури.

И од многу други сме чуле слична повест за гласот што разбудува и вика на молитва. Има такви случаи тој глас да ги разбудува оние луѓе кои треба да станат порано и да одат на пат. Тоа е гласот на ангелот хранител, кој се грижи за оние кои и се предани на службата.
Кн. „Емануел“, 1937.

Насилникот ослепел

Битолскиот очен лекар д-р А. Х. ми го раскажа следниот необичен случај.

– Ми донесоа, вели, еден ден, некој слеп Турчин од Охрид. Го гледам јас, очите му се отворени, но тој ништо не гледа. Кога го прашав како ослепел, тој ми раскажа како еднаш минувал со другарите патем покрај црквата на свети Еразмо крај Охрид. Здогледувајќи ја каурската светост, тој го иставил пиштолот и пукал во црквата. Пиштолот му испаднал од рака, а тој останал без вид. Да не е од барутот, вели, јасно е од тоа што не осетил никаква болка, ни надворешно, ни однатре, само видот сосема му се изгубил. И очите му останале здрави, но без вид. Како некој да ја подал својата таинствена рака и му ја зел способноста да гледа.

Потоа раскажал тој ист доктор како го лекувал на различлни начини, но не можел да го излекува. Тој Турчин и сега е жив и – слеп.
Од кн. „Емануил“, 1937.

Давид прозборел

Во 2013 година од Скопје во „Св. Еразмо“ дошле родители на 8-годишно дете. Се викало Давид. Детето возрасно но не зборувало. Родителите го носеле каде не. И детето се измачувало да пушти глас, и тоа со ишарет се молело во храмовите во кои што биле. Барајќи спас биле дури и кај кушачки и бајачки.

-Дојдоа овде. Како да им беше последна утеха, последна надеж. Ми ја кажуваат маката. Детето со умилен поглед гледа во мене што ќе им речам на родителите. Тројцата ги однесов во пештерската црква. Како секаде: палат свеќи, се крстат и се молат за говор на детето пред обележјата. Кога одеднаш Давид почна да зборува. Настана невидена радост кај родителите, среќа кај детето. Тој настан се случи пред мои очи. Таа глетка, среќа и радост постојано ми се како сега да ги гледам и да ги доживувам, вели Васа Граждани, кажувајќи ни дека овие среќници доаѓале и на следните Светиеразмови празнувања, дарувајќи го светецот со соодветни дарови.

(Од книгата „Чудата на Свети Еразмо“, од д-р Стојан Ристески, Струга 2015) (Подготви Марко Китевски)