Д-р Џон КЕМПБЕЛ, Велика Британија
Сега, ќе ги разгледаме вишокот на смртни случаи и за почеток ќе земам податоци од тука. Ова е Организацоијата за економска соработка и развој на ОЕЦД, која пласира огромни количини на податоци за секакви теми, но ние конкретно ги разгледуваме вишокот смртни случаи, односно колку повеќе лица умреле од очекуваното, а потоа ќе го споредиме тоа со Our World in Data и ќе видиме дека има сличности. Но, ќе видиме и дека овој тренд продолжува таму каде што ги имаме податоците од 2022 до 2023 до 2024 година и се чини дека никој воопшто не зборува за тоа, што е сè уште навистина зачудувачки бидејќи бројките се високи.
Сега, бројките на Обединетото Кралство. Ова е од јануари 2023 година до 16-та недела во 2024 година, 63,5 илјади прекумерни смртни случаи – толку повеќе луѓе умреле отколку што се очекувало. Тоа ни дава неделен просек од 7,9% од вишокот на смртни случаи.
Соединетите Американски Држави, повторно, имаме податоци овде од јануари, 1 јануари 2023 година до 16-та недела од 2024 година, 366,894 смртни случаи отповеќе. Остануваат огромен број на прекумерни смртни случаи и неделниот просек за целиот тој период е сè уште 10%. Така, сè уште гледаме високи нивоа на прекумерна смртност во Обединетото Кралство и САД. И ова е ОЕЦД, ние нема да навлегуваме во тоа како тие ги добиваат податоците во споредба со Our World in Data, но знаеме дека се промени на кој се собираат податоците во Обединетото Кралство. Јас не бев толку среќен поради тоа што е тешко да се споредат јаболка и портокали, односно таа промена ја отежнува споредбата.
Австралија, 1 јануари 2023 година само до 47-та недела 2023 година има 18.421 вишок смртни случаи, 12,9% во просек од податоците на ОЕЦД.
Сега, Канада од 1 јануари 2023 година до 6-та недела 2024 година, 59.000 вишок смртни случаи. Неделен просек таму е 19,1%. Вишокот на смртни случаи остана на високо ниво во Канада и ќе видиме дека тоа во основа е потврдено од бројките на Our World in Data. Значи, она што се случува таму не е сосема јасно, но неверојатно тажно. Неделен просек за неделите од 1 до 16 во 2024 година е сè уште 14,6%. Така, во 2024 година неделен просечен вишок смртни случаи во Канада е 14,6%. Така, гледаме дека ова опстојува до 2024 година. Малку пониско ниво, со задоволство го гледаме, но сè уште опстојува. И, се разбира, гледаме врска меѓу земјите што ве тера да мислите за каузалноста меѓу земјите.
Израел, 7.332 вишок смртни случаи. Неделен просек 12,5%. И ова е до крај од 1 јануари 2023 до недела 16 2024 година. И штотуку ги ставив бројките овде за седмицата 16. Недели 1 до 16 – 2024 година. Ова се неделните просеци и можете да ги видите таму 5,8%. Но, можете да видите дека сè уште е прилично високо. Така, повторно, гледаме дека вишокот смртни случаи се пренесуваат во Израел како и другите земји во 2024 година. Сè уште има повеќе луѓе кои умираат отколку што би очекувале. Ова е масовно сериозно прашање. Зошто ова не добива поголема изложеност?
Холандија, 25.000. Значи, ова е, до 16-та недела 2024 година. 25.000 вишок смртни случаи. Неделен просек 13,3%. Сосема исто за првите 16 недели од 2024 година. Сличен тренд во Холандија.
Нов Зеланд, 6,33 вишок смртни случаи. Неделен просек 15,3%. И повторно, тоа е до 16-та недела од 2024 година. Затоа се плашам дека го гледаме ова како вообичаена шема.
Вишокот на смртни случаи се одржуваат во споредба со она што би го очекувале. И би очекувале повеќето од ранливите луѓе веќе да умрат, што е груб начин да се каже, но вистинито. А сепак прекумерните смртни случаи продолжуваат. Сега да погледнеме некои графички податоци од Our World in Data. Сега почнувајќи со графиконот на Соединетите Држави од 2020 година па сè до 2024 година. Гледаме постојани прекумерни смртни случаи високи во 2022 година, малку пониски во 2023 година, изгледаат како пониски во 2024 година, но тие сè уште се околу 4 до 5 %. Можеме да видиме дека бројките се високи, дури и до 20% таму, но постојано во 2023 година гледаме многу над 10%. Да се надеваме дека оваа надолна траекторија овде ќе продолжи.
Обединетото Кралство, ова е линијата од 0%, така што бевме над вишокот на смртни случаи или она што би го очекувале за вишокот на смртни случаи прилично постојано во Обединетото Кралство. А потоа повторно гледајќи го повнимателно, можеме да видиме дека од 2022 година често сме биле далеку над границата од 10% и околу 8% во моментот сè уште опстојуваме.
Австралија, висок вишок на смртни случаи во Австралија, сè уште околу 15% што можеме да видиме таму за жал. Австралија е, колку што знам, единствената земја во светот која има официјална истрага за прекумерна смртност. Се надеваме дека ќе го разгледаме тоа повторно наскоро. Се чини дека другите земји не се мачат и тоа не е тема за дискусија на мејнстрим медиумите. Навистина е зачудувачки што сите овие дополнителни луѓе умираат, а сепак не знам, но луѓе кои ја негираат сопствената смртност. Навистина не можам да објаснам зошто повеќе не се зборува за ова и повеќе бес и сè друго на ова. Мене ми е многу, многу, многу чудно. Ете, тоа е Австралија со нивното барање, што е добро. Можеме да видиме дека бројките се постојано високи. Тоа е повторно од 2022 година.
Канада, сè уште продолжува да се зголемува до околу 25% во моментот. Се стекнува впечаток дека се навистина доста значајни проблеми на повеќе нивоа во Канада, но не го знам тоа во некои големи детали. Ако сте Канаѓанец, дозволете ми да знам што ве засега, особено и колку сте загрижени за оваа ситуација со прекумерна смртност која сè уште очигледно се зголемува во Канада. Данска, повторно прилично високи нивоа. Ова е линијата од 10% овде, така што сè уште гледаме дека е прилично конзистентна. Само неколку пати во Данска падна под нултата линија. Финска, исто така беше многу високо. Повторно сега, да се надеваме дека тоа е искрено и да се надеваме дека ќе продолжи, но навистина беше доста високо таму, особено во 2021, 2022, 2023 година во Финска. Ирска, повторно, висока околу 19% во моментот и постојано е така. Јапонија, добро, тоа нè носи до април, 2024 година, но гледаме дека бројките се околу 18% за вишокот на смртни случаи во Јапонија и се искачуваат. Сè уште навистина алармантна нагорна траекторија во неколку земји. Холандија, повторно тоа е линијата од 20%, така што сè уште можеме да видиме дека сè уште имаме разумно високи смртни случаи кои се во тек во Холандија.
Нов Зеланд, навистина високо. Ова е линијата од 10% овде, па неодамна можеме да видиме дека Нов Зеланд помина многу повеќе време над 10%. Всушност, често над 20% за вишок смртни случаи и продолжување во Нов Зеланд. Романија, источноевропските земји често имаат помала смртност од „пософистицираните“, позападните земји. Добро е да се види дека смртните случаи се пониски од просекот во Романија и неколку други источноевропски земји. Сега ова е Сингапур. Сега причината поради која го ставам ова е Сингапур е често, па ако сте биле во Сингапур, Сингапур е многу софистицирана земја. Здравствените услуги се добри, така што се чини дека што и да ја предизвикува оваа прекумерна смрт влијае на Сингапур и не можеме да го припишеме на тешкотии во обезбедувањето здравствена заштита во Сингапур како што можеби можеме да припишеме дел од тоа во други земји, но тоа продолжува. Некој меѓународен фактор верувам дека го предизвикува ова. Фактор или фактори. Но, Сингапур, да, тоа е 24-25% таму во софистицираната мала добро организирана земја Сингапур.
Јужна Кореја, исто така, бројките се уште се високи околу околу 20% во Јужна Кореја. Само покажувајќи ја линијата од 20% и времето од почетокот на 2022 година, што беше многу погоре. Ова е линијата од 15%, толку постојано висока во Јужна Кореја. Тајван, повторно доста софистицирани здравствени услуги во Тајван, но 2022 година, дури и во 2024 година, вишокот на смртни случаи остануваат високи во Тајван. Тајланд, исто така, па се плашам дека сè уште го гледаме овој глобален тренд на прекумерни смртни случаи и навистина би можеле да направиме со некои објаснувања за тоа барем поголема јавна свест и загриженост или загриженост за главните медиуми. Знам од повратните информации од вас дека многумина од вас се крајно загрижени и тажни што гледаат дека ова опстојува, иако на ниско ниво во Обединетото Кралство во Соединетите Држави, но на повисоки нивоа во некои земји во 2024 година.
Во 2023 година во РМ умреле 20 187 лица, што е за 10 отсто помалку оптколку во оретхпдната година кога умреле 22 459 лица. Нема податоци за тоа колку бил очекуваниот број на умрени лица.
Посебно шокантна е 2021 година кога умреле над 28 000 лица или точно 28 516 лица.
Кплку за споредба, на пример, во 2014 година умреле 19 718 лица, во во 2015 – 20 461 лице, во 2016 – 20 421 лице. И наредните години, се до 2020 година бројот на починати лица е околу 20 000. Скокот започнува в о 2020 гоидна кога умреле 25 775 лица, што е пет илјади над просекот или очекуваниот број и наредната 2021 година кога има дури 8 000 повеќе починати лица отколку што е тоа вообишаено.