Ли СТРОБЛ
(авторот е новинар од Чикаго, творец на книгата „Исус Христос“ во која низа од десетина интервјуа со водечки експерти преку кои докажува дека евангелијата се вистините и ги побива скептиците за животот, чудата и воскресението на Исус)
Д-р Доналд Карсон, научен професор по Новиот завет на Теолошката семинарија при Универзитетот Света Троица, напиша или уредуваше повеќе од шеесет книги, вклучувајќи ја и „Проповедта на гората“; „Егзегетски заблуди“; „Евангелието според Јован“; и наградената книга „Замолчењето на Бога“.
Може да чита литература на повеќе јазици и е член на друштвото Тиндејл за библиски истражувања, Друштвото за библиска книжевност и Институтот за
Библиска студија. Неговите области на експертиза го вклучуваат историскиот Исус, постмодернизмот, грчката граматика и теологијата на апостол Павле и Јован.
Д-р Доналд КАРСОН
Нашиот разговор се одвиваше во инаку напуштена просторија на факултетот за време на божиќните празници. Карсон носеше бела виндјакна над кошулата, сини фармерки и адидас патики. По краткиот воведен разговор, ј извадив тетратката, го вклучив магнетофонот и го поставив воведното прашање…
ИСУС И РОПСТВОТО
Имаше уште еден проблем што сакав да го поставам пред Карсон. Погледнав во часовникот. „Имате ли уште неколку минути? прашав. Кога тој ми одговори дека има, почнав да зборувам повеќе контроверзна тема.
За да биде Бог, Исус морал да биде етички совршен. Сепак, некои критичари на христијанството упатија обвинувања дека тој не го постигнал тоа, како
велат тие, затоа што премолчено ја одобрил морално ужасната практика на ропство. Како што напиша Мортон Смит:
„Имаше безброј робови на императорот и на римската држава; храмот во Ерусалим поседувал робови; првосвештеникот поседувал робови (еден од нив изгубил уво при апсењето на Исус); скоро сите богати и речиси целата средна класа поседувале робови. Колку пто ни е пренесено, Исус никогаш не ја осудил практиката… Се чини дека имало бунтови на робови во Израел и Јордан во младоста на Исус; Чудотворец кој водел таков бунт би привлекол голем број следбеници.
Дали Исус го осудувал ропството или ветувал ослободување? Речиси сигурно би слушнале дека го направил тоа. Сепак, ништо не слушаме, па најверојатната претпоставка е дека тој не рекол ништо.“
Како може да се објасни неуспехот на Исус да поттикне укинување на ропството? Како тоа се усогласува со Божјата љубов кон сите луѓе? „Зошто Исус не воскресна и извика: „Ропството е погрешно“? прашав. „Дали беше помалку морално затоа што не работеше на укинување на институција која ги понижуваше луѓето кои се создадени според Божјиот лик?“
Карсон седна на столот. „Навистина мислам дека луѓето кои упатуваат вакви критики ја промашуваат поентата“, рече тој. „Ако ми дозволите, би сакал да започнам со зборување за ропството, античко и модерно, бидејќи во нашата култура, овој проблем е разбирливо полн со чувства кои не постоеле во
античкиот свет“.
Му дадов знак да продолжи. „Те молам, продолжи“, реков.
„Во својата книга „Раса и култура“, Американецот, црниот научник Томас Совел истакнува дека во секој голем период на светската култура до модерното време, без исклучок, имаше ропство“, – објасни Карсон. „За време на освојувањата, ропството обично имало економска функција. Тогаш немало закони за стечај, па ако влезете во голем финансиски хаос, ќе се продадете себеси и/или вашето семејство во ропство. Покрај отплатата на долгот, ропството обезбедувало и работа. Така што, на тоа не се гледало како на нешто лошо. Барем постоело како опција за опстанок. Ве молам разберете: не се обидувам да го величам ропството на кој било начин. Меѓутоа, во римско време имало слуги кои биле робови, а имало и други слуги, кои биле еквивалентни на истакнатите лекари, кои ги подучуваа семејствата. И немало врска на која раса и припаѓаш.“
„Сепак, во американското ропство, сите црнци, и само црнците, беа робови“, реков.
„Ова беше еден од посебните ужаси на тоа ропство и предизвика неправедно чувството на инфериорност на црнците што многумина од нас сè уште го носат како бреме против кое се бориме. Ајде да ја погледнеме Библијата сега. Во еврејското општество, по закон, секој мораше да се ослободува секоја јубилејна година. Со други зборови, секоја седма година, ропството било забрането. Тоа беше рамката во која израсна Исус. Но, мора да ја имате на ум мисијата на Исус. Во суштина, тој не е дојден да го собори римскиот и генерално економскиот систем, кој вклучуваше робови. Тој дојде да ги ослободи мажите и жените од гревот. Неговата порака е да ги преобразува луѓето така што тие почнуваат да го сакаат Бог со сето свое срце, душа, ум и сила, а и да ги љубат нивните соседи како самите себе. Секако, ова влијаеше и на идејата за ропство. Погледнете што вели апостол Павле во своето Послание до Филимон
во врска со робот Онисим. Павле не кажува тоа ропство да се укине, бидејќи тоа само ќе резултира со негово погубување. Наместо тоа, тој му кажува на Филимон дека е подобро да се однесуваме кон Онисим како на брат во Христа, како што би се однесувал кон самиот Павле. И тогаш,
да ги направи работите совршени и јасни, Павле нагласува: „…да не ти кажам дека и ти мене самиот ми должиш’“, објасни Карсон и продолжи:
„Соборувањето на ропството, според тоа, се постигнува преку трансформацијата мажите и жените преку Евангелието, а не само со менување на економскиот систем. Сите сме виделе што може да се случи кога едноставно го заменувате еден економски систем со друг и наметнувате нов поредок. Сонот на сите комунисти беше да се создаде „револуционер“ кој ќе го следи создавањето на „нов човек“. Проблемот е што тие никогаш не го најдоа „новиот човек“. Тие решија да го укинат угнетувањето на селаните, но тоа беше само заменето – едно угнетување со друго – селаните одеднаш не станаа слободни – едноставно беа под нов режим. Конечно, ако сакате трајни промени, треба да ги трансформирате срцата на луѓето. И тоа беше Исусовата порака“.
„Исто така, вреди да се постави прашањето што го постави Совел: како заврши ропството? Тој посочува дека движечка сила за укинување на ропството е евангелската преродба во Англија. Христијаните на почетокот на 19 век го укининаа ропството преку парламентот, а потоа ги искористија британските воени бродови да ја спречат трговијата со робови преку Атлантикот“, рече Карсон.
„Додека имаше околу 11 милиони Африканци кои беа префрлени во Америка, имаше околу 13 милиони Африканци кои беа испратени да станат робови кај Арапите. Повторно Британците беа тие кои, охрабрени од народот чии срца ги промени Христос, испратија воени бродови во Персискиот Залив за да се спротивстават“.
Одговорот на Карсон имаше смисла. На пример, пред неколку години познавав еден бизнисмен кој беше цврст расист со супериорен и арогантен однос кон било кој со различна боја на кожа. Тој не се трудеше да го сокрие својот презир кон американските црнци, дозволувајќи им на неговите предрасуди да се прелеваат во груби шеги и каустични забелешки. Нема аргументи што можеа да го одвратат од неговите одвратни верувања.
Потоа стана следбеник на Исус. Додека зачудено ја гледав неговата промена на ставовите, гледиштата и вредностите се променија со текот на времето како Бог му го обнови срцето. Видел дека повеќе не може да има лоша волја кон која било личност, бидејќи Библијата учи дека сите луѓе се создадени во облик на Бог. Сега искрено можам да кажам дека денес се грижи за себе, но и за другите и ги прифаќа, вклучително и оние кои се различни од него.
Тоа не беше променето со закони. Размислувањето не го променило. Повици кон неговите чувства не го сменија. Ќе ти каже дека Бог го променил
одвнатре – клучно, целосно и трајно. Тоа е еден од големиот број примери што ги видов за моќта на Евангелието за што зборуваше Карсон – моќта да се трансформираат одмаздољубивите луѓе во филантропски, од себични луѓе со камени срца во дарувачи со меко срце, од тирани во слуги и од луѓе кои ги искористуваа другите – преку ропство или некоја друга форма на угнетување – во луѓе кои ги прифаќаат сите други.
Ова се вклопува во она што го рекол апостол Павле во Посланието Галатјаните 3:28: „Нема ниту Евреин ниту Грк, нема ниту роб ниту слободен,
нема ни машко ни женско, зашто сите сте едно во Христа Исуса.“
