Портпаролот на гасниот гигант Гаспром, контролиран од Кремљ, синоќа изјави дека истекле 800 милиони кубни метри природен гас откако експлозија погоди два цевководи под Северното Море, пренесе новинската агенција ТАСС.

Портпаролот Сергеј Купријанов преку видео врска на седницата на Обединетите нации изјави дека количината на истечениот гас е еднаква на тримесечната испорака за Данска.

Во понеделникот, рано наутро околу 2 часот по локално време, меурчиња почнаа да се појавуваат на површината на Балтичкото Море меѓу Шведска и Полска, на околу 23 километри југоисточно од данскиот остров Борнхолм. Тоа утро беше објавено дека притисокот во гасоводот Северен тек 2 паднал во текот на ноќта од 105 бари на седум бари, што укажува на истекување.

Гасоводот Северен тек 2 е долг 1.230 километри и се протега од Русија преку Балтичкото Море до Германија. Требаше да транспортира милијарди кубни метри гас во Европа додека Русија не ја нападне Украина, а потоа Германија одби да им издаде лиценца на операторите на гасоводот, па никогаш не беше пуштена во употреба.

Данска ангажираше воени авиони за да бара знаци на истекување и да идентификува област на морето како опасна за бродови. Времето на истекување беше потврдено со читања на сеизмолозите од соседните земји, кои регистрираа настан сличен на земјотрес со јачина од 1,8 степени по Рихтер, а потоа го лоцираа на речиси истата локација каде што истекувањето излегуваше на површината.

Околу 17 часот по првото читање околу Северен тек 2, сеизмолозите забележаа второ отчитување североисточно од Борнхолм, што укажува на друг инцидент, потсетува Хина.

Набргу потоа, Nord Stream AG, операторот на Северен тек 1, соопшти дека ги истражува причините за падот на притисокот во гасоводот. Повторно, читањата на сеизмолозите го лоцираа инцидентот на одредена локација – околу 55 километри североисточно од Борнхолм.

Следното утро, Шведската поморска управа издаде предупредување за две истекувања од гасоводот Северен тек 1 во нејзините и данските води, со што вкупниот број на истекувања се искачи на три. Северен тек 1 следи слична, но не идентична рута од Русија до Германија и се користеше за транспорт на руски гас во Европа од 2011 година до избувнувањето на војната во Украина.

По руската инвазија на Украина, Европа почна да ја намалува зависноста од гас од Русија. Со намалувањето на протокот преку Северен тек 1 кон Европа од Русија, овој гасовод на крајот беше затворен.

На почетокот, околните европски земји беа претпазливи, велејќи дека е потребна истрага за да се открие што се случило. Операторот на гасоводот рече дека истекувањето било „без преседан“, но нема објаснување. Кремљ побрза да каже дека не може да се исклучи саботажа.

Во вторникот, сеизмолозите кои ги забележаа инцидентите рекоа дека нивната анализа покажала дека земјотресите биле предизвикани од експлозии. Бјорн Лунд, директор на Шведската национална сеизмичка мрежа, рече: „Нема сомнеж, ова не е земјотрес“.

До среда, многу политичари беа убедени дека оштетувањето на цевката е предизвикано од човечки активности и дека е намерно, а не земјотрес или несреќа.

Данскиот министер за одбрана Мортен Бодсков во средата рече: „Нашата проценка е дека пунатините на цевките не се несреќа, туку намерно дело“.

Многу брзо Русија беше „осомничена“. Бројни коментатори се прашуваат кој би профитирал од ваквите прекини на гасоводот, забележувајќи како тоа може да влијае на цените на гасот, пренесува Индекс.

Украина веднаш ја обвини Русија, а советникот на украинскиот претседател Михаило Подољак рече дека протекувањето е „терористички напад планиран од Русија и акт на агресија против ЕУ“, не нудејќи никакви докази за таквото тврдење.