Економијата на Исланд расте побрзо од повеќето европски земји по воведувањето на пократка работна недела без намалување на платите, покажаа резултатите од истражувањето објавени во петокот.
Како што пренесува Си-Ен-ЕН, помеѓу 2020 и 2022 година, 51% од работниците во земјата се согласиле да учествуваат во експеримент во кој работеле четири дена во неделата за иста плата.
Минатата година Исланд забележа побрз економски раст од повеќето европски земји, а стапката на невработеност е една од најниските во Европа, објавија Институтот за автономија со седиште во Велика Британија и Асоцијацијата за одржливост и демократија на Исланд (Алда).
„Ова истражување покажува вистински пример за успех: пократкото работно време стана норма во Исланд, а економијата е силна според голем број индикатори“, вели Гудмундур Д. Харалдсон, истражувач во Алди.
Два претходни големи експерименти
Во двата претходни големи експерименти спроведени помеѓу 2015 и 2019 година, вработените во јавниот сектор во Исланд работеа 35-36 часа неделно, без намалување на платата. Многумина од нив работеа 40 часа неделно пред тоа.
Со експериментите беа опфатени 2.500 луѓе – повеќе од 1% од работоспособното население на Исланд во тоа време – и беа насочени кон одржување или зголемување на продуктивноста, а истовремено подобрување на рамнотежата помеѓу работата и животот.
Истражувачите откриле дека продуктивноста останала иста или подобрена на повеќето работни места, додека благосостојбата на работниците значително се зголемила во различни аспекти, вклучително и намалување на стресот и подобрување на здравјето и рамнотежата помеѓу работата и животот.
По експериментите, исландските синдикати преговараа за намалување на работното време за десетици илјади нивни членови низ целата земја.
Економска виталност
Во 2023 година, економијата на Исланд порасна за 5%, што ја прави втора највисока стапка на раст меѓу богатите европски економии. Ова е значително повисока од просечната стапка на раст на земјата од речиси 2% во периодот помеѓу 2006 и 2015 година.
Сепак, ММФ предвидува значително побавен раст на Исланд оваа и следната година.
„Се предвидува забавување на растот во 2024 година поради натамошното намалување на домашната побарувачка и забавување на растот на потрошувачката на туризмот“, наведува ММФ.
Ниската стапка на невработеност на Исланд е силен показател за економската виталност, додаваат од Институтот за автономија и Алда.
Имаше бројни експерименти со четиридневната работна недела ширум светот, вклучително и успешен експеримент во 2022 година во 33 компании, главно од Соединетите Американски Држави и Ирска.
