Довербата на хрватската јавност кон новинарите е помала отколку кај свештениците, но е поголема од довербата во судиите, банкарите и политичарите. Тоа се резултати од првата фаза од истражувањето „Што сака публиката“ претставено од Лабораторијата за истражувачко новинарство (Jourlab) од Факултетот за политички науки.

Според истражувањето спроведено на крајот на минатата година, 24,9 проценти од општата популација и 19,3 проценти од младите имаат доверба во новинарите, а тие се во „златната средина“ меѓу 16-те професии вклучени во истражувањето.

Веднаш пред новинарите се наоѓаат свештениците во кои веруваат 29,6 проценти од вкупно 1.009 испитаници, но значителен процент од дури 45,4 проценти не им веруваат. Во исто време, недоверба кон новинарите има кај 34,8 проценти анкетирани.

Општата популација има најголема доверба во медицинските сестри – дури 82,1 процент, а во горниот дел од „табелата за доверба“ ги следат лекари, научници, војници, наставници, полицајци.

Во „златната средина“ се новинарите и државните службеници, на кои 18,5 проценти им веруваат, а на дното на табелата се експерти за маркетинг и односи со јавноста, бизнисмени, адвокати, судии, банкари, но и министри од владата – само 7,4 отсто имаат доверба во нив.

Како заклучок, на самото дно се „политичарите воопшто“, на кои шест проценти им веруваат. Во исто време, 71,8 проценти од испитаниците не им веруваат на министрите, а 74,8 отсто на политичарите.

Довербата во новинарите како професија е силно поврзана со довербата во политичарите, така што граѓаните кои не им веруваат на политичарите, не им веруваат ниту на новинарите.

– Граѓаните не сметаат дека медиумите се веродостојни, слободни или дека вестите што ги пренесуваат се точни, вели менаџерот на проектот и професор на ФПЗ, Тена Перишин.

Минатата година, во времето на корона-кризата, телевизијата беше медиум најгледан од општата популација (60,3 проценти) за да обезбедува дневни информации за социјални и политички настани, проследено со интернет портали (48 проценти) и социјални мрежи (34 проценти) и радио (33 проценти).

Од друга страна, младите најмногу барале секојдневни информации на интернет портали (52,5 проценти), социјални мрежи (50,1 проценти) и телевизија (27,1 проценти).

Кога станува збор за доверба во медиумите, општата популација верува дека повеќето вести кои погрешно ја претставуваат реалноста или дури се погрешни се на социјалните мрежи (27 проценти), интернет порталите (24 проценти), ХРТ (16 проценти), комерцијалната телевизија ( 12 проценти), следено со весници и радио.

Интересен дел од истражувањето се однесува и на избегнување вести, или затоа што поттикнуваат кавги и тензии во општеството или затоа што се занимаваат со работи што не се важни или темите што ги покриваат медиумите воопшто не ги интересираат испитаниците.

Соработникот, Петра Ковачевиќ, вели дека младите се најистакнати во ваквите ставови, што покажува дека хрватските медиуми го задоволуваат интересот на постарата популација и тие не знаат како да допрат до младите.

Што не сака публиката во медиумите? Членот на проектот Стела Лехпамер вели дека 47 проценти од испитаниците сметаат дека насилството во медиумите треба да биде законски ограничено, дури 62 проценти би го казниле говорот на омраза во медиумите, а 59 проценти сметаат дека државата мора да ги заштити децата и младите од насилство.

Дел од истражувањето е исто така посветено на медиумското покривање на коронавирусот. Забележително е дека околу 60 проценти од испитаниците сметаат дека за време на епидемијата медиумите предизвикале конфузија во јавноста со презентирање на разни информации, а 44 проценти од нив медиумите претерале со информации и ја опишувале кризата.

Интересна е и пораката од истражувањето, со кое испитаниците ја проценуваат состојбата на новинарството во Хрватска. Дури 60,4 проценти од нив сметаат дека секој новинар и уредник треба да има лиценца за работење, а 72,5 проценти од нив дека ќе мора да се придржуваат до етичкиот кодекс во својата работа.