Руските сили истрелаа проектили врз неколку градови во Украина денеска и распоредија сили на нејзините јужни брегови, објавија украинските власти, откако претседателот Владимир Путин одобри, како што рече, специјална воена операција на истокот.
Набргу откако Путин зборуваше на руската државна телевизија, можеа да се слушнат експлозии во главниот град на Украина, Киев.
Престрелката избувна во близина на главниот аеродром во главниот град, јави новинската агенција Интерфакс, а сирените се огласија над градот.
„Путин штотуку започна целосна инвазија на Украина. Мирните украински градови се нападнати“, објави украинскиот министер за надворешни работи Дмитро Кулеба на Твитер. „Ова е агресивна војна. Украина ќе се брани и ќе победи. Светот може и мора да го запре Путин. Време е да се дејствува“.
Реагирајќи на инвазијата што САД ја очекуваат со недели, американскиот претседател Џо Бајден рече дека неговите молитви се со народот на Украина „додека претрпе неиспровоциран и неоправдан напад од руските воени сили“.
Русија повика на прекин на проширувањето на НАТО на исток, а Путин го повтори својот став дека членството на Украина во Атлантската алијанса предводена од САД е неприфатливо.
Тој рече дека ја одобрил воената акција откако Русија немала друг избор освен да се брани од, како што рече, заканите кои доаѓаат од модерна Украина, демократска држава со 44 милиони жители.
„Русија не може да се чувствува безбедна, да се развива и да постои со постојана закана што произлегува од територијата на модерна Украина“, рече Путин. „Целата одговорност за крвопролевањето ќе биде на совеста на владејачкиот режим во Украина.
Целосниот обем на руската воена операција не беше веднаш јасен, но Путин рече: „Нашите планови не вклучуваат окупација на украински територии. Ние нема да наметнеме ништо со сила“.
Говорејќи додека Советот за безбедност на ОН одржуваше итен состанок во Њујорк, Путин рече дека им наредил на руските сили да го заштитат народот и ја повика украинската војска да го остави оружјето.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека Русија извршила ракетни напади врз украинската инфраструктура и граничните сили и дека експлозии се слушнале во многу градови. Тој рече дека е прогласена вонредна состојба и дека телефонски разговарал со американскиот претседател Џо Бајден. Вчера беа мобилизирани резервисти.
Медиумите објавија дека воените командни центри во Киев и североисточниот град Харков биле погодени со проектили додека руските трупи навлегле во јужните пристанишни градови Одеса и Мариупол.
Подоцна се слушнаа три силни експлозии во Мариупол.
Сепаратистите поддржани од Русија соопштија дека започнале офанзива врз градот Счастија, што е под контрола на Украина на исток, а експлозии го потресоа отцепениот град Доњецк во источна Украина.
Неколку часа претходно, сепаратистите побараа помош од Москва за запирање на наводната украинска агресија – тврдењата што САД ги отфрлија како руска пропаганда.
Бајден рече дека Путин избрал војна со предумисла која ќе донесе катастрофални загуби на животи и човечко страдање.
„Само Русија е одговорна за смртта и уништувањето што ќе ги донесе овој напад, а САД и нивните сојузници и партнери ќе одговорат на обединет и одлучен начин. Светот ќе ја смета Русија одговорна“, рече тој.
Иако ја отфрли можноста за распоредување на американски војници на теренот во Украина, тој рече дека ќе објави дополнителни санкции кон Русија од денеска, со финансиски мерки воведени оваа недела.
Генералниот секретар на НАТО, Јенс Столтенберг остро го осуди рускиот „непромислен и неиспровоциран напад“ врз Украина и рече дека сојузниците на НАТО ќе се состанат за да ги решат последиците од „агресивните дејствија“ на Москва.
Генералниот секретар на ОН Антонио Гутереш во последен момент побара од Путин да ја прекине војната „во име на човештвото“ откако рускиот лидер најави воена операција.
„Претседател Путин, во име на човештвото, вратете ги вашите сили во Русија“, рече Гутереш, говорејќи по состанокот на Советот за безбедност. Последиците од војната би биле погубни за Украина и далекусежни за глобалната економија, рече тој.
Рускиот амбасадор во ОН рече дека неговата земја не е агресивна кон украинскиот народ, туку кон „хунтата“ во Киев.
Гранатирањето се интензивираше од понеделникот, кога Путин ги призна двата сепаратистички региони како независни и нареди распоредување на, како што рече, мировни сили, потег што Западот го нарече почеток на инвазијата.
Како одговор на соопштението на Путин во понеделникот, западните земји и Јапонија воведоа санкции за руски банки и поединци, но се откажаа од најстрогите мерки до инвазијата.
САД го интензивираа пр притиснете во среда со воведување санкции на руска компанија која го гради гасоводот Северен поток 2 и нејзините корпоративни службеници.
Германија во вторникот ги замрзна одобренијата за гасоводот кој е изграден, но не е во функција, поради загриженоста дека може да и дозволи на Москва да ја уценува Европа со своето снабдување со енергија.
Извори: Еден загинат, еден повреден во Киев, вкупно девет жртви досега
Сепаратистите поддржани од Русија презеле контрола врз два града во областа Луганск во Украина, додека украинското Министерство за внатрешни работи соопшти дека едно лице е убиено и едно рането во Киев, според извештаите на светски агенции.
Украински извори информираат дека во руски гранатирања досега загинале најмалку седум лица, а деветмина се повредени.
Претходно руското Министерство за одбрана соопшти дека воздушните бази и воената инфраструктура на Украина се неутрализирани.
ЕУ: Москва е одговорна за неоправданиот напад врз Украина
Европската унија ја смета Москва за одговорна за „неоправданиот“ напад врз Украина, нагласи денеска претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен.
„Во овие темни часови, нашите мисли се со Украина и со невините жени, мажи и деца кои се соочуваат со овој, неиспровоциран напад и кои се плашат за своите животи“, објави таа на Твитер.
„Ќе бараме одговорност од Кремљ“.
Лидерите на ЕУ треба да одржат итен самит во Брисел денеска, откако вчера стапи на сила првиот пакет санкции на ЕУ против Русија.
Џонсон: Путин одбра пат на крвопролевање и уништување
Британскиот премиер Борис Џонсон ги осуди „ужасните настани во Украина“, нагласувајќи дека рускиот претседател Владимир Путин „избрал пат на крвопролевање и уништување со тоа што започнал неиспровоциран напад“.
„Велика Британија и нашите сојузници ќе одговорат одлучно“, објави тој на Твитер.
Џонсон додаде дека разговарал со претседателот на Украина, Володимир Зеленски.
Шолц: Руската воена операција во Украина е „еклатантно кршење“ на меѓународното право
Германскиот канцелар Олаф Шолц ја оквалификува руската воена операција во Украина како „еклатантно кршење“ на меѓународното право во „црн ден“ за Европа.
„Германија најостро го осудува овој бескрупулозен чин на претседателот Путин. Нашата солидарност е со Украина и нејзиниот народ“, додаде тој во изјавата.
Шолц, чија земја во моментов претседава со форумот на Г7, рече дека тоа е „ужасен ден за Украина“. Тој ја повика Москва „веднаш“ да ја прекине воената операција.
НАТО на итен состанок поради рускиот напад врз Украина
Амбасадорите на НАТО утрово треба да одржат итен состанок за рускиот напад врз Украина, изјави претставник на Алијансата за западни медиуми.
„Можеме да потврдиме дека НАК (советот на амбасадори) ќе одржи итен состанок утрово (четврток)“, рече претставник на НАТО.
Шефот на НАТО, Јенс Столтенберг, потоа треба да одржи медиумска конференција, која се очекува околу 11.30 часот (по Гринич), рече претставникот.
Украина: Пристигнуваат и војници од Белорусија
Локалните медиуми цитираат украински официјални лица дека војници во Белорусија се приклучуваат на рускиот напад, што значи дека офанзивата сега доаѓа и од северот на Украина, јави Би-Би-Си.
Белорусија, која е на северната граница на Украина, е долгогодишен сојузник на Русија. Аналитичарите ја опишуваат малата земја како „држава клиент“ на Русија.
Нападот од север ги дополнува руските напади на истокот на Украина и движењето на руските трупи кон Одеса на југ.
Кулеба: Целта на руските напади е уништување на украинската држава и окупација
Министерот за надворешни работи на Украина, Дмитро Кулеба денеска оцени дека целта на руските напади е „уништување на украинската држава, окупација на украинска територија и воспоставување окупациска контрола“.
„Руската армија врши напади врз мирни украински градови од различни правци, вклучително и привремено окупираниот Донбас и Крим, како и североисточниот регион. Ова е чин на војна, напад на суверенитетот и територијалниот интегритет на Украина, грубо кршење на Повелбата на ОН и основните норми и принципи“, се вели во соопштението на Кулеба.
Кулеба додаде дека Украина го активирала правото на самоодбрана во согласност со меѓународното право, дека борбениот дух на армијата е висок и дека „бранителите се подготвени да дадат решителен отпор на државата агресор“.
„Украина ја повикува меѓународната заедница веднаш да реагира. Само обединети и решителни чекори можат да ја запрат агресијата на Владимир Путин против Украина. Нашите партнери мора веднаш да активираат пакет нови санкции. Ги повикуваме и пријателските престолнини да продолжат да ги зајакнуваат одбранбените способности на нашата земја со обезбедување оружје и воена опрема“, бнаведе тој во пишана изјава.
Украинскиот министер оцени дека од заеднички одговор не зависи само безбедноста на граѓаните на Украина, туку и безбедноста на граѓаните низ Европа и иднината на светскиот поредок.
Украинска војска: Воздухопловните сили го одбија рускиот воздушен напад
Украинските вооружени сили објавија соопштение во кое се вели дека руската војска започнала „интензивно гранатирање“ кон нивните единици на истокот на земјата, јави Би-Би-Си.
Русија, исто така, изврши ракетни напади врз аеродромот Бориспил во близина на Киев и неколку други аеродроми, се вели во соопштението.
Во објавата уште се потенцира дека украинските воздухопловни сили го одбиле воздушниот напад од Русија.
Во соопштението се негираат информациите за руски падобранци во јужниот пристанишен град Одеса.
Зеленски соопшти дека е воведена воена состојба и ги повика луѓето во Украина да останат смирени
Украинскиот претседател Володомир Зеленски вонредно обраќање рече дека во цела Украина е воведена вонредна состојба и ги повика граѓаните да останат смирени.
Во краткото видео обраќање објавено од Министерството за одбрана на Украина, Зеленски рече дека Русија извршила ракетни напади врз украинската инфраструктура и украинските граничари, при што се слушнале експлозии во многу градови низ земјата.
Тој додаде дека разговарал со американскиот претседател Џо Бајден, а на Украинците им порача да останат во своите домови и да бидат смирени.
– Војската функционира. Јас ќе бидам со вас цело време. Останете силни. Ќе победиме затоа што сме Украина. Слава на Украина, рече Зеленски.
Столтенберг свика состанок на НАТО сојузниците за инвазијата на Украина
Шефот на НАТО Алијансата ја осуди руската инвазија на Украина која започна ноќва и свика состанокот на сојузниците, јави дописничката на МИА од Брисел.
Јенс Столтенберг, генералниот секретар на НАТО, најостро го осуди нападот врз Украина.
-Повторно и покрај нашите постојани предупредувања и незаморни обиди да се ангажираме во дипломатија, Русија го избра патот на агресијата против суверена и независна земја, изјави Столтенберг утринава преку писмена реакција.
За НАТО ова претставува сериозно нарушување на меѓународното право и закана за евроатлантската безбедност.
-Ја повикува Русија да стави веднаш крај на воените дејствија и да го почитува суверенитетот и територијалниот интегритет на Украина.
Столтенберг најави состанок на членките на НАТО во Брисел утрината. Тој ќе започне околу осум часот.
Сојузничките ќе се координираат за одговор на рускиот напад и ќе ја повторат нивната солидарност со украинскиот народ.
-НАТО ќе стори сѐ што треба за да ги заштити и одбрани сојузниците, додаде шефот на НАТО.
Киев го затвори за цивилни летови воздушниот простор над државата
Украина денеска го затвори својот воздушен простор за цивилни летови, наведувајќи висок ризик за безбедноста, додека европскиот авијациски регулатор, исто така, предупреди на опасностите за летање во граничните области на Русија и Белорусија, поради воени активности.
На својата веб-страница, Украинското државна компанија за услуги за воздушен сообраќај соопшти дека воздушниот простор на земјата е затворен за цивилни летови почнувајќи од 0045 часот по Гринич во четврток, со прекин на услугите на воздушниот сообраќај.
Агенцијата за воздухопловна безбедност на Европската унија (ЕАСА) соопшти дека воздушниот простор во Русија и Белорусија на 100 наутички милји од нивните граници со Украина, исто така, може да претставува безбедносни ризици.
„Конкретно, постои ризик и од намерно таргетирање и погрешна идентификација на цивилни авиони“, соопшти агенцијата во билтенот за зоната на конфликтот.
„Присуството и можната употреба на широк опсег на копнени и воздушни борбени системи претставува висок ризик за цивилните летови кои работат на сите височини и нивоа на летови.
Реакции на светски лидери за руската воена операција врз Украина
Светски реакции за руската операција:
„Молитвите на целиот свет се со народот на Украина вечерва, бидејќи тие трпат неиспровоциран и неоправдан напад од руските воени сили“, рече американскиот претседател веднаш по почетокот на операцијата. Тој предупреди „Само Русија е одговорна за смртта и уништувањето што ќе ги донесе овој напад“. „Светот ќе бара одговорност од Русија“.
„Згрозен сум од ужасните настани во Украина и разговарав со претседателот Зеленски за следните чекори“, напиша британскиот премиер Борис Џонсон на Твитер. „Претседателот Путин го избра патот на крвопролевање и уништување со лансирањето на овој неиспровоциран напад врз Украина. Велика Британија и нашите сојузници ќе одговорат одлучно“.
„Во овие темни часови, нашите мисли се со Украина и со невините жени, мажи и деца додека се соочуваат со овој неиспровоциран напад и страв за нивните животи“, напишаа шефовите на ЕУ Урсула фон дер Лајен и Шарл Мишел на Твитер. „Ќе бараме одговорност од Кремљ.
Шефот на НАТО рече дека Русија „го избрала патот на агресија против суверена и независна земја“. Нападот „загрозува безброј животи на цивили“, рече Столтенберг во изјавата, опишувајќи го како „тешко кршење на меѓународното право и сериозна закана за евроатлантската безбедност“. Амбасадорите на НАТО треба да одржат итен состанок денска наутро по европско време за да разговараат за нападот.
„Овие неиспровоцирани дејствија се јасно натамошно кршење на суверенитетот и територијалниот интегритет на Украина, како и на обврските на Русија според меѓународното право и Повелбата на ОН“, наведе Џастин Трудо во изјавата. Тој рече дека ќе се сретне со партнерите од Групата седум за да формира колективен одговор, „вклучително и со воведување санкции дополнителни на оние објавени претходно оваа недела“. „Овие непромислени и опасни дела нема да останат неказнети.
„Мораме веднаш да одговориме на руската криминална агресија врз Украина Европа и слободниот свет мора да го запрат Путин“, напиша Моравјецки на Твитер. „Денешниот Европски совет треба да ги одобри најжестоките можни санкции. Нашата поддршка за Украина мора да биде реална.
Гутереш упати директна и лична молба до рускиот претседател Владимир Путин по вонредната седница на Советот за безбедност, барајќи од него да го запре нападот „во име на човештвото“. „Во име на хуманоста, не дозволувајте да започне во Европа она што може да биде најлошата војна од почетокот на векот“, рече тој. „Конфликтот мора да престане сега“, додаде шефот на ОН, кој рече дека тоа е „најтажниот ден“ во неговиот мандат.
За време на обвинетиот вонреден состанок на ОН, украинскиот амбасадор Сергиј Кислица го замоли советот, со кој претседава Русија, „да направи се што е можно за да се запре војната“. Тој побара рускиот амбасадор да се откаже од функцијата претседавач.
„Нема чистилиште за воени злосторници. Тие одат директно во пеколот, амбасадоре“, рече Кислица.
Макрон ја осуди одлуката на Русија „да води војна против Украина“
Францускиот претседател Емануел Макрон остро ја осуди руската воена акција против Украина, ветувајќи дека Париз ќе соработува со сојузниците за да се стави крај на војната.
„Русија мора веднаш да стави крај на своите воени операции“, напиша Макрон на Твитер, нагласувајќи дека Русија донела одлука да „води војна“ против Украина.
„Франција е солидарна со Украина. Таа стои до Украинците и работи со своите партнери и сојузници за да се стави крај на војната“, додаде тој.
Џонсон ќе претседава со кризен состанок по рускиот напад врз Украина
Британскиот премиер Борис Џонсон денеска ќе претседава со итен состанок на кој ќе се разговара за „ужасниот“ руски напад врз Украина, соопшти неговиот кабинет.
„Премиерот ќе претседава со COBR во 07.30 часот (локално и GMT) за да разговара за одговорот на ужасните напади во Украина утринава“, изјави портпаролот на Даунинг стрит.
ОБСЕ со осуда за руската воена акција во Украина, повикува на итен прекин на воените активности
Вршителот на должноста шеф на ОБСЕ, шефот на полската дипломатија Збигњев Рау и генералниот секретар на ОБСЕ Хелга Марија Шмид остро ја осудија денеска руската воена операција во Украина.
„Силно ја осудуваме воената акција на Русија против Украина. Нападот врз Украина ги доведе во сериозна опасност животите на милиони луѓе и претставува сериозно кршење на меѓународното право и руските ветувања“, се вели во соопштението на Рау и Шмид.
Тие повикаа на итен прекин на сите воени активности.
Најважни детали од рускиот напад на Украина
Руските сили рано утринава истрелаа проектили врз неколку градови во Украина и се истоварија војници на нејзиниот јужен брег, објавија украинските власти и медиуми, откако претседателот Владимир Путин одобри, како што рече, специјална воена операција на истокот.
Набргу откако Путин се обрати на руската државна телевизија, во тишината пред зори можеа да се слушнат експлозии во главниот град на Украина, Киев.
Владимир Путин ја најави воената операција во Украина во 5.55 часот по московско време – а неколку минути подоцна првите гранатирања и проектили беа лансирани во Украина.
Во главниот град Киев, се огласија сирените за итни случаи, а фотографии и снимки на социјалните мрежи покажуваат колони автомобили во обид да го напуштат градот. На жителите на Киев им е кажано да останат дома и да спакуваат торба со потребните работи, во случај да треба нагло да заминат. Но, голем дел од нив побрзаа во киевското метро за да побараат засолниште, пишува Си-Ен-Ен.
Во близина на главниот град, како што јавија локалните медиуми, се слушале пукотници.
Низ градот, црвените стрели насликани на ѕидовите ги означуваат локациите на најблиските засолништа од бомби. Градот првпат ги постави по избивањето на војната на истокот од земјата во 2014 година, но неодамна беа повторно обоени, за да не се пропуштаат.
„Путин штотуку започна целосна инвазија на Украина. Мирните украински градови се нападнати“, објави украинскиот министер за надворешни работи Дмитро Кулеба на Твитер.
„Ова е агресивна војна. Украина ќе се брани и ќе победи. Светот може и мора да го запре Путин. Време е да се дејствува“.
Реагирајќи на инвазијата што САД ја предвидуваа со недели, американскиот претседател Џо Бајден рече дека неговите молитви се со народот на Украина „додека трпи неиспровоциран и неоправдан напад од руските воени сили“.
Претходно, Русија побара запирање на проширувањето на НАТО кон исток, а Путин го повтори својот став дека членството на Украина во Атлантската воена алијанса предводена од САД е неприфатливо. Тој рече дека ја одобрил воената акција затоа што Русија немала друг избор освен да се брани од, како што рече, заканите кои доаѓаат од модерна Украина, демократска држава со 44 милиони жители.
„Русија не може да се чувствува безбедна, да се развива и да постои со постојана закана што произлегува од територијата на модерна Украина“, рече Путин. „Целата одговорност за крвопролевањето ќе биде на совеста на владејачкиот режим во Украина, рече Путин во телевизиското обраќање до нацијата при најавата на воените операции. Тој, исто така, истакна дека Русија не планира окупација на Украина.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека Русија извршила ракетни напади врз украинската инфраструктура и граничните сили и дека експлозии се слушнале во многу градови.
Тој рече дека е прогласена вонредна состојба и дека телефонски разговарал со американскиот претседател Џо Бајден. Во средата беа мобилизирани резервисти. – Војската функционира. Јас ќе бидам со вас цело време. Останете силни. Ќе победиме затоа што сме Украина. Слава на Украина, рече Зеленски.
Украинските вооружени сили објавија соопштение во кое се вели дека руската војска започнала „интензивно гранатирање“ кон нивните единици на истокот на земјата, јави Би-Би-Си. Русија, исто така, изврши ракетни напади врз аеродромот Бориспил во близина на Киев и неколку други аеродроми, се вели во соопштението.
Локалните медиуми цитираат украински официјални лица дека војници во Белорусија се приклучуваат на рускиот напад, што значи дека офанзивата сега доаѓа и од северот на Украина. Нападот од север ги дополнува руските напади на истокот на Украина и движењето на руските трупи кон Одеса на југ.
Истовремено, проруските сепаратисти објавија дека почнале офанзива против градот Шчастија во провинцијата Лугањск, што е под контрола на Украина. Во провинцијата Доњецк почнале голема воена операција долж линијата на одвојување, јавија руските медиуми.
Меѓународната заедница остро го осуди нападот и најавија силен одговор.
Утрово во Киев е тивко. Би-Би-Си јавува дека е забележливо поголемо воено присуство од вообичаено. Жители се жалат дека изгубиле врска на нивните телефони. Исто така, локалните медиуми информираат дека во супермаркетите е гужва, а луѓето прават залихи од храна и продукти, како и дека вадат пари од банкоматите „за секој случај“.