Саботажата на рускиот гасовод Северен тек во 2022 година во Балтичкото Море била одобрена од највисокото украинско раководство, вклучувајќи го и претседателот Володимир Зеленски, пишува денеска Волстрит џурнал.
Според американскиот весник, кој се повикува на украински воени извори, нападот со експлозив во морето бил извршен под супервизија на главниот командант на украинската војска во тоа време, Валериј Залужни, и покрај тоа што Зеленски во меѓувреме побарал планот да биде запрен.
Идејата за саботажа наводно се појавила во мај 2022 година, на состанок на високи украински офицери и раководители на украински компании, три месеци по почетокот на руската инвазија на Украина, наведува WSJ.
Според весникот, шест лица биле директно вклучени во оваа операција, која чинела речиси 300 илјади американски долари, целосно финансирани со приватни средства.
Весникот наведува дека станува збор за мала изнајмена јахта со шестчлен екипаж, вклучувајќи обучени цивилни нуркачи. Едната била жена, чие присуство помогнало да се создаде илузија дека се група пријатели на крстарење.
„Секогаш се смеам кога читам медиумски шпекулации за некоја огромна операција во која се вклучени тајните служби, подморници, дронови и сателити“, рече еден офицер кој бил вклучен во заговорот., пишува Волстрит џурнал. „Целата работа се роди од ноќта на силно пиење и железната решителност на неколку луѓе кои имаа храброст да ги ризикуваат своите животи за својата земја“.
„Украинскиот претседател Володимир Зеленски првично го одобрил планот, според еден службеник кој присуствувал на состанокот и тројца кои биле запознаени со планот“, објави WSJ. „Но подоцна, кога ЦИА дознала за планот и побарала тој да биде спречен, Зеленски наредил да се запре“, додава весникот. Меѓутоа, Валериј Залужни ја игнорирал оваа заповед и неговиот тим го изменил првичниот план.
По саботажата на Северниот тек во септември 2022 година, Зеленски побарал објаснување од Залужни, кој му одговорил дека било предоцна, тврдејќи дека не може веќе да комуницира со саботерите бидејќи секој контакт може да ја загрози операцијата.
Волстрит џурнал наведува дека разговарал со четворица високи украински функционери од одбраната и безбедноста кои или учествувале или имале директно знаење за заговорот. Сите изјавиле дека гасоводите се легитимна цел во војната за одбрана на Украина против Русија.
Делови од нивната инволвираност беа потврдени со речиси двегодишната истрага на германската полиција за нападот, која доби докази, вклучително и е-пошта, мобилни и сателитски телефонски комуникации, како и отпечатоци од прсти и примероци од ДНК од наводниот диверзантски тим. Истрагата во Германија не го поврза директно претседателот Зеленски со тајната операција, пишува американскиот весник.
Залужни, сега амбасадор на Украина во Обединетото Кралство, за весникот изјавил дека не знае ништо за каква било таква операција и дека секој предлог за спротивното е „обична провокација“. Вооружените сили на Украина, додаде тој, не беа овластени да вршат мисии во странство и затоа тој не би бил вклучен во такво нешто.
Висок функционер на главната украинска разузнавачка служба, СБУ, негираше дека неговата влада имала каква било врска со саботажата и рече дека Зеленски особено „не одобрил спроведување на какви било такви акции на територијата на трети земји и не издавал релевантни нарачки.”
Германските медиуми се попретпазливи кога станува збор за обвинување на украинските власти, особено на Зеленски, но споменуваат можна вмешаност на Залужни.