3 јануари 2019

1875.- Умрел францускиот лексикограф и енциклопедист Пјер Атанас Ларус, издавач на „Големиот светски речник на XIX век“ во 17 тома. Издавачката куча „Ларус“ по неговата смрт продолжи со издавање на енциклопедиски и лексикографски дела.

1892.- Роден е англискиот писател Џон Роналд Руел Толкин, професор на англосаксонскиот (староанглиски) и англиски јазик и литература на Оксфордскиот универзитет. Дела: „Господар на прстените“, „Хобитот“, „Силмарион“.

1923.- Умрел Јарослав Хашек, чешки писател. Најпознат е по неговиот популарен хумористично-сатиричен роман „Доживувањата на добриот војник Швејк за време на светската војна“ во која ја разотркива сета бесмисленост и лудост на милитаризмот. Роден е на 30 јануари 1883 година.

1924.- Англискиот египтолог Хауард Картер во Долината на кралевите во близина на Луксор во Египет го пронајде саркофагот на фараонот Тутанкамон.

1926.- Грчкиот генерал Теодорс Пангалос се прогласил за официјален диктатор во Грција. Во август истата година е симнат од власт.

1929.- Роден е италијанскиот филмски режисер Серџо Леоне. Филмови: „Колосот од Родорс“, „За грст долари“, „Добар, лош и грд“, „Се викам Нико“, „Беше еднаш на Дивиот запад“, „Се случи во Америка“.

1942.- Во Норвешка во Втората светска војна Германија основа 23 концентрациони логори. Најзлогласни беа Бејсфорт, Ботн, Ерландет, Фалстад, Корган, Осен.

1945.- Во Арденим пропадна и последниот обид на германскиот водач Адолф Хитлер да го промени исходот од Втората светска војна бидејќи сојузничките армии на генералот Бернард Монтгомери и Омар Бредли во контраофанзива им нанесоа огромни загуби на нацистичките дивизии.

1945.- Во Скопје излезе првиот број на првото детско списание на македонски јазик во слободна Македонија “Пионер”. Негови први уредници биле познатиот македонски писател Славко Јаневски и професорот Јонче Јосифовски.

1961.- Соединетите Американски Држави ги прекинале дипломатските односи со Куба. Во април истата година кубанската армија и кубанскиот народ ја попречиле инвазијата на кубанските контрареволуционери кои со помош на САД се истовариле во Лас Вилас.

1977.- Меѓународниот монетарен фонд го одобрил дотогаш најголемиот заем во триесетгодишната историја на оваа организација. На Велика Британија и одобрил четири милијарди долари за поддршка на нејзината валута.

1987.- Во Скопје умрел доцент д-р Иван Влашки, шеф на Уролошката клиника на медицинскиот факултет во Скопје. Тој е основоположник на современата урологија и трансплантациите на бубрег во Македонија. Со своите стручни способности како хирург и педагог се стекнал со голем углед во земјата и во странство. Роден бил во 1930 година.

1987.- Во Скопје умрел Драган Ѓаконовски – Шпато, истакнат македонски композитор, диригент и музички аранжер. Зачетник на македонската забавна музика. Како автор на бројни забавни мелодии, на аранжмани за забавна и за џез музика на македонската сцена се појавил уште во првите повоени години. Бројни генерации се сеќаваат на неговите популарни композиции, како и на првата македонска џез композиција наречена “Тема I”, што тој ја создаде во далечната 1947 година. Бил извонредно надарен музички инструменталист кој ги формирал првите оркестри Ритмички секстет, Забавниот ансамбл и Биг-бендот на Радио Скопје. Роден е во Скопје, на 11 март 1931 година.

1993.- Претседателите на Русија и на САД, Борис Елцин и Џорџ Буш, потпишале договор за намалување за една третина на нуклеарните оружја.

1994.- Падот на рускиот патнички авион „тупољев – 154“ во Сибир не го преживеа никој од 124 патници и членови на екипажот.

1996.- Во Скопје почнала со работа канцеларијата за врски на Светската здравствена организација.

1996.- Во Скопје умрел д-р Христо Маловски, македонски историчар и педагог, професор на Филозовскиот факултет во Скопје. Роден бил во 1932 година.

1999.- Ирачкиот претседател Садам Хусеин ги отфрлил зоните на забрането прелетување кои на север и југ од Ирак ги воспоставиле западните земји, истакнувајќи дека ирачкиот народ храбро ќе им се спротивстави.

2004.- Падот во Црвено Море на египетскиот „боинг 737“ непосредно по полетувањето од аеродромот во Шарм ел Шеик не го преживеа никој од 148-те патници, повеќето француски туристи.

2006.- Француската влада ја укинала вонредната состојба, воведена во ноември 2005 година, поради немирите во сиромашните предградија на Париз и на другите француски градови во кои биле запалени околу 200 јавни установи, како и 10.000 возила. Повод за нередите била смртта на две момчиња од африканско потекло, кои настрадале од струен удар во трафостаница каде се криеле верувајќи дека зад нив има полициска патрола.