Претседателот Доналд Трамп се сретна денес со рускиот претседател Владимир Путин во Хелсинки. Иако средбата е окарактеризирана како „приватна“, сепак се смета за една од најважните средби на политичко ниво годинава и доаѓа на само неколку денови од Самитот на НАТО, и посетата на Трамп на Обединетото Кралство.
Нивната средба зад затворени врати со само еден преведувач траеше два часа и десет минути, а потоа им се придружија и советници.
“Нашите односи никогаш не биле полоши отколку што е сега”, рече Трамп. “Сепак, тоа се промени пред околу четири часа. Јас навистина верувам во тоа. ”
На заедничката прес-конференција по нивниот состанок, Трамп и Путин ја сублимираа суштината на она што го покриваа. Тие се осврнаа на нуклеарното оружје, како две од водечките нуклеарни сили во светот, и притисокот за денуклеаризација во Северна Кореја. Тие, исто така, се осврнаа на тековната криза во Сирија, каде што Русија беше критикувана поради поддршката на режимот на претседателот Асад и гасоводот за природен гас помеѓу Русија и Германија, што Трамп неодамна го критикуваше.
На тема мешање на Русија во американските избори, тема за која специјалниот советник Роберт Милер, обвини 12 руски разузнавачи минатата недела, Путин јавно ги негираше тврдењата за т.н. мешање.
ТРАНСКРИПТ (неофицијален) ОД ПРЕС-КОНФЕРЕНЦИЈАТА:
Путин: Ви благодарам многу. Да почнеме да работиме? Претпоставувам.
Почитуван господине претседател, дами и господа, преговорите со претседателот на САД, Доналд Трамп, се одржаа во искрена и работна атмосфера. Мислам дека можеме да го наречеме успех и многу плодна рунда преговори.
Ние внимателно го анализиравме сегашниот статус, сегашноста и иднината на односите Русија-САД, клучните прашања од глобалната агенда. На сите им е сосема јасно дека билатералните односи минуваат низ комплицирана фаза, а сепак за овие препреки, за тековната тензија, за напнатата атмосфера, во суштина не постои цврста причина. Студената војна е нешто од минатото, ерата на акутна идеолошка конфронтација на двете земји е нешто од далечно минато, е трага од минатото. Ситуацијата во светот драматично се промени.
Денес, и Русија и САД се соочуваат со сосема нов сет на предизвици. Тие вклучуваат опасна неприлагоденост на механизмите за одржување на меѓународната безбедност и стабилност, регионални кризи, притаени закани од тероризам и транснационален криминал, проблеми со снежни топки во економијата, еколошки ризици и други предизвици.
Ние можеме да се справиме со овие предизвици само ако се приклучиме во редовите и работиме заедно. Се надеваме дека ќе го достигнеме ова разбирање со нашите американски партнери.
Денешните преговори ја рефлектираа нашата заедничка желба – нашата заедничка желба со претседателот Трамп да ја преиспита оваа негативна ситуација во билатералните односи. Ги изложив првите чекори за подобрување на овој однос, да го вратам прифатливото ниво на доверба и да се вратам на претходното ниво на интеракција на сите прашања од заеднички интерес.
Како главни нуклеарни сили, ние носиме посебна одговорност за одржување на меѓународна безбедност (нечујно) од витално значење – и ова го спомнавме тука во преговорите – клучно е да го усовршиме дијалогот за стратешка стабилност и глобална безбедност и неширење на оружјето за масовно уништување. Ние до нашите американски колеги доставивме голем број конкретни предлози.
Сметаме дека е неопходно да се работи заедно понатаму – да има интеракција за агендата за разоружување, воената и техничката соработка. Ова вклучува продолжување на Договорот за ограничување на оружјето за стратешко оружје. Тоа е опасната ситуација со глобалниот американски противракетен систем за одбрана, тоа е и имплементацијата на прашања со договорот за нуклерано разоружување. И, се разбира, агендата на не-поставување на оружје во вселената.
Ние ја поддржуваме континуираната соработка во борбата против тероризмот и одржувањето на сајбер-безбедноста.
И јас би сакал конкретно да истакнам дека нашите специјални служби успешно соработуваат заедно. Најновиот пример е нивната оперативна соработка во рамките на неодамна завршениот Светски фудбалски куп.
Во принцип, контекстот меѓу специјалните служби треба да се стави на системско ниво – треба да се доведе до системска рамка. Се сеќавам, го потсетив претседателот Трамп во врска со овој предлог за повторно воспоставување на работната група за антитероризам.
Исто така споменавме голем број регионални кризи. Не е секогаш тоа што нашите ставови ги поврзуваат точно, а сепак изобилуваат преклопувачките и заедничките интереси. Треба да бараме точки за контакт и да комуницираме поблиску на различни меѓународни форуми.
Јасно, ја споменавме регионалната криза, на пример Сирија. Што се однесува до Сирија, задачата за воспоставување мир и помирување во оваа земја би можела да биде првиот пример за успешна заедничка работа.
Русија и САД очигледно може да дејствуваат проактивно и да преземат значително водство за ова прашање и да ја организираат интеракцијата за надминување на хуманитарната криза и да им помогнат на сириските бегалци да се вратат во своите домови.
Со цел да се постигне ова ниво на успешна соработка во Сирија, ги имаме сите потребни компоненти. Дозволете ми да ве потсетам на тоа.
И руската и американската војска стекнаа корисни искуства во координацијата на своето дејствување, ги воспоставија оперативните канали на комуникација што дозволуваат да се избегнат опасни инциденти и ненамерни судири во воздухот и во земјата.
Исто така, неутрализирање на терористите во југозападниот дел на Сирија. Југот на Сирија треба да биде доведен во целосна согласност со договорот од 1974 година, за одвојување на силите – за одвојување на силите на Израел и Сирија. Ова ќе донесе мир на Голанската Висорамнина и ќе донесе помирни односи меѓу Сирија и Израел, а исто така ќе обезбеди сигурност на државата Израел.
Г-динот претседател посвети посебно внимание на ова прашање за време на денешните преговори. И јас би сакал да потврдам дека Русија е заинтересирана за овој развој и ќе дејствува соодветно.
Од тука, ќе направиме чекор кон создавање траен мир во согласност со соодветните резолуции на Советот за безбедност, на пример, Резолуцијата 338.
Драго ни е што проблемот со Корејскиот Полуостров почнува да се решава. Во голема мера, тоа беше можно благодарение на личниот ангажман на претседателот Трамп, кој се одлучи за дијалог, наместо за конфронтација.
Исто така, ја спомнавме нашата загриженост за повлекувањето на САД од Меѓународната агенција за атомска енергија. Па, САД – нашите колеги од САД се свесни за нашето држење. Дозволете ми да ве потсетам дека благодарение на иранскиот нуклеарен договор, Иран стана најконтролирана земја во светот. Истиот подлегнал на контрола на МААЕ. Тој ефикасно ја обезбеди исклучителната мирна природа на иранската нуклеарна програма и го зајакна режимот на неширење.
Додека разговаравме за внатрешната украинска криза, ние обрнувавме посебно внимание на искрената имплементација на Минските договори од страна на Киев. Во исто време, САД би можеле да бидат поодлучни во поттикнувањето на украинското раководство и да го поттикнат активно да работат на ова.
Посветивме поголемо внимание на економските врски и економската соработка. Јасно е дека компаниите и во двете земји се заинтересирани за ова.
Американската делегација беше една од најголемите делегации на Санкт Петербургскиот економски форум. Во неа беа вклучени над 500 претставници од американските бизниси.
Се договоривме – јас и претседателот Трамп – се согласивме да создадеме работна група на високо ниво, која ќе ги собере капетаните на рускиот и американскиот бизнис. Впрочем, претприемачите и бизнисмените подобро знаат како да ја артикулираат оваа успешна деловна соработка. Ќе им дозволиме да размислат и да дадат предлози во врска со ова.
Уште еднаш, претседателот Трамп го спомна прашањето за таканареченото мешање на Русија во американските избори, и морав да ги повторам работите што неколкупати ги реков, вклучително и за време на нашите лични контакти, дека руската држава никогаш не се меша и нема да се меша во внатрешните американски работи, вклучувајќи го и изборниот процес.
Секој специфичен материјал – ако таквите работи се појават – подготвени сме да ги анализираме заедно. На пример, можеме да ги анализираме преку заедничката работна група за сајбер-безбедност, за чие воспоставување разговаравме за време на нашите претходни контакти.
И, очигледно, минатото време ја враќаме нашата соработка во областа на културата и хуманитарната област.
Што се однесува до ова – мислам дека знаете дека неодамна бевме домаќин на американската делегација на Конгресот, а сега се перцепира и прикажува скоро како историски настан, додека – иако тоа требаше да биде само актуелни работи, како рутинска работа. И во овој поглед, го споменавме овој предлог на претседателот, мора да размислиме за практичноста на нашата соработка, но и за рационалноста на основната логика за тоа.
И ние треба да ангажираме експерти за билатерални односи кои ја знаат историјата и позадината на нашата врска. Идејата е да се создаде стручен совет во кој ќе бидат вклучени политички научници, истакнати дипломати и поранешни воени експерти од двете земји кои ќе бараат контакт за контакт меѓу двете земји и ќе бараат начини за ставање на врската на траекторијата на раст.
Во принцип, ние сме среќни со исходот на нашиот прв целосен состанок, бидејќи претходно имавме само шанса да разговараме кратко на меѓународни форуми. Имавме добар разговор со претседателот Трамп, и се надевам дека ќе почнеме подобро да се разбереме. И јас сум му благодарен на Доналд за тоа.
Јасно е дека има некои предизвици, дека не можевме да ги раисчистиме сите заостанати, но мислам дека го направивме првиот важен чекор во оваа насока.
И на крај, сакам да истакнам дека оваа атмосфера на соработка е нешто што ние сме особено благодарни за нашите фински домаќини. Ние сме благодарни за финските и финските лидери за она што го направија. Знам дека во Финска предизвикавме непријатности и се извинуваме за тоа.
Ви благодариме за вашето внимание“.
Трамп: „Ви благодарам многу. Ви благодарам.
Јас само што завршив средба со претседателот Путин за широк спектар критични прашања за двете наши земји. Имавме директен, отворен, длабоко продуктивен дијалог. Отиде многу добро.
Пред да започнете, сакам да му се заблагодарам на претседателот Ниинисто од Финска за грациозно да се одржи денешниот самит. Претседателот Путин и јас кажувавме колку е убаво и што одлична работа завршија.
Исто така, сакам да и честитам на Русија и на претседателот Путин за одличната работа како домаќини на Светското првенство. Тоа беше навистина еден од најдобрите досега. И вашиот тим, исто така, беше многу добар. Тоа беше одлична работа.
Денес сум тука за да ја продолжам гордата традиција на храбра американска дипломатија. Од најраните денови на нашата република, американските лидери сфатија дека дипломатијата и ангажманот се претпочитаат за конфликт и непријателство.
Продуктивен дијалог не е само добар за САД и добар за Русија, но е добар и за светот.
Несогласувањата меѓу нашите две земји се добро познати и претседателот Путин и јас разговаравме за нив во долго и нашироко. Но, ако сакаме да решиме многу од проблемите со кои се соочува нашиот свет, тогаш ќе мораме да изнајдеме начини да соработуваме во насока на заеднички интереси.
Премногу често, и во минатото и одамна, ги видовме последиците кога дипломатијата останува на масата. Исто така, ги забележавме придобивките од соработката. Во минатиот век, нашите нации се бореа еден со друг во Втората светска војна. Дури и за време на тензиите на Студената војна, кога светот изгледаше многу поинаков отколку денес, САД и Русија успеаја да одржат силен дијалог.
Но, нашите односи никогаш не биле полоши отколку што е сега. Сепак, тоа се промени пред околу четири часа. Јас навистина верувам во тоа.
Ништо нема да биде полесно политички отколку да одбие да се состане, да одбие да се ангажира, но тоа нема да постигне ништо.
Како претседател, не можам да донесувам одлуки за надворешната политика во залудни напори да ги смирам партиските критичари, или медиумите или демократите кои не сакаат да сторат ништо, туку само да се противат и да ги попречат.
Конструктивниот дијалог меѓу САД и Русија дава можност да отвори нови патишта кон мирот и стабилноста во нашиот свет. Претпочитам да преземам политички ризик во потрага по мир отколку да ризикувам мир во потрага по политика. Како претседател, јас секогаш ќе го правам (sic) она што е најдобро за Америка и што е најдобро за американскиот народ.
За време на денешниот состанок, се обратив директно до претседателот Путин со прашањето за мешање на Русија на нашите избори. Почувствував дека ова е порака најдобро да се достави лично. Помина многу време зборувајќи за тоа. И претседателот Путин можеби многу сака да го адресира и многу силно, бидејќи се чувствува многу силно за тоа, и има интересна идеја.
Ние, исто така, разговараше за еден од најкритичните предизвици со кои се соочува човештвото: нуклеарното ширење. Јас го информирав за мојот состанок минатиот месец со претседателот Ким за денуклеаризацијата на Северна Кореја. Од денс, јас сум многу сигурен дека претседателот Путин и Русија многу сакаат да го прекинат тој проблем, да работат со нас. И ја ценам таа обврска.
Претседателот и јас, исто така, разговаравме за битката на радикалниот исламски тероризам. И Русија и Соединетите Американски Држави претрпеа ужасни терористички напади, а ние се согласивме да ја одржиме отворената комуникација меѓу нашите безбедносни агенции за да ги заштитиме нашите граѓани од оваа глобална закана.
Минатата година, и кажавме на Русија за планираниот напад во Санкт Петербург, и тие тоа можеа да спречат. Тие ги најдоа. Тие ги спречија. Немаше сомнеж за тоа. Го ценам телефонскиот разговор на претседателот Путин за да ми се заблагодари.
Ја истакнав и важноста на притисокот врз Иран да ги запре своите нуклеарни амбиции и да ја прекине кампањата за насилство низ целата област, низ целиот Блиски Исток.
Како што разговаравме детаљно, кризата во Сирија е сложена. Соработката меѓу нашите две земји има потенцијал да спаси стотици илјади животи.
Исто така, јасно ставив до знаење дека САД нема да дозволат Иран да има корист од нашата успешна кампања против ИСИС. Имаме само за искоренување на ИСИС во областа“.
Денешната средба е почеток на еден подолг процес. Ова се први чекори во една посветла иднина. Нашите очекување се базирани на реализам, но нашите надежи се базирани на американската надеж за пријателство , соработка и мир. И мислам дека кога зборувам за ова можам да зборувам и во име на Русија.
Сакам да се заблагодарам за придружувањето и за отворањето на овој важен дијалог меѓу Русија и САД…. Ова беше многу конструкивен ден и многу конструктвни неколку часови кои ги поминавме во интерес на двете наши земји. Се надевам дека ќе се сретнеме и во иднина и се надевам дека ќе го решиме секој пролем за кој разговараме денеска…
Претседателе Путин ви благодарам уште еднаш.
